درسهاى زمانه شناسي ربيع الآخر 1445 شماره 058
جشم اسرائيل و امريكا وغربيها براى آزادى اسراى نزدحماس به وساطب قطر دوخته شده است = در مشكلات مختلف غرب با خاورميانه (طالبان - ايران - حماس ,,,,) قطر با اطراف قضايا روابطى داشته و خود را سوئيس خاورميانه مى داند / دفتر مركزى حماس و مركز نيروهاى سنتكام در خاورميانه در دوحه بايتخت قطر است
ترجمه كوكل
https://arabicpost.net/opinions/2023/11 ... %b2%d8%a9/آیا میانجیگری قطر در حل بحران گروگانگیری و توقف تجاوز به غزه موفق خواهد بود؟
پست عربی
محمد جامی
تاریخ انتشار: 2023/11/01 در 09:44 GMT
به روز شده: 11/01/2023 در 09:44 GMT
محمد عیسی المهندی، محقق، در پژوهشی با عنوان «نقش میانجی گری در مقابله با بحران های بین المللی... میانجی گری قطر به عنوان یک الگو» معتقد است یکی از دلایل موفقیت کشورش در میانجی گری در بحران های بین المللی، اشتیاق دیپلماسی قطر برای ایفای نقش عمده در ایجاد روابط متوازن با کشورهای فعال در سیاست خارجی بینالمللی، تعهد آنها به اصول یکپارچگی و تمایل شدید برای حل مناقشات.
قطر با توجه به روابط خوبش با ایالات متحده و با جنبش فلسطینی حماس، از زمان آغاز عملیات «سیل الاقصی» که علیه «جنبش مقاومت اسلامی» (حماس) انجام شد، نقش اساسی در تلاشها برای آزادی گروگانهای جنبش مقاومت اسلامی (حماس) ایفا میکند. اسرائیل» در 7 اکتبر 2023.
دولت اشغالگر می گوید که حماس در جریان حملات خود 203 نفر از جمله خارجی ها، اسرائیلی ها و افرادی که دارای تابعیت دوگانه اسرائیلی و خارجی بودند را ربودند، اما هفته گذشته حماس - با میانجیگری قطر - دو زندانی آمریکایی (یک مادر و دخترش) را آزاد کرد . به دلایل بشردوستانه و بعداً دو زن مسن را آزاد کردند.
روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز در گزارش قبلی جزئیاتی از نقش دولت قطر در آزادی دو زندانی آمریکایی در غزه را فاش کرد.
کتاب جفری گیتلمن، آدام گلدمن، ادوارد وانگ و بن هوبارد در گزارشی مشترک گفته اند که در 7 اکتبر 2023 و چند ساعت پس از آغاز حمله جنبش مقاومت اسلامی «حماس» به اسرائیل، وزیر امور خارجه آمریکا به گفته دو مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا، آنتونی بلینکن تلفنی با نخست وزیر و وزیر امور خارجه شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی قطر صحبت کرد و موضوع «گروگان» را با وی در میان گذاشت.
به نوشته این روزنامه، امید بسیاری از دیپلمات ها این بود که قطر بتواند نقش میانجی را ایفا کند و این دقیقا همان چیزی است که در آزادی مادر و دخترش که هر دو تابعیت دوگانه آمریکایی و اسرائیلی دارند، رخ داد. بعدها به آزادی دو زن مسن کمک کرد، یعنی مجموع کسانی که با وساطت قطر آزاد شدند تا کنون 4 گروگان گرفته شده است.
نویسندگان گزارش افزودند که طی دو هفته آینده، بلینکن، دیگر مقامات آمریکایی، همتایان قطری آنها و نمایندگانی از ترکیه، مصر، فرانسه و چندین کشور دیگر گفتگوهای دقیقی در مورد چگونگی استخراج زندانیان انجام دادند.
در همین حال، منابع روز جمعه به الجزیره گفتند که مذاکرات برای انعقاد توافق آتش بس و تبادل اسرا بین اسرائیل و جنبش مقاومت اسلامی (حماس) با میانجیگری قطر به سرعت در حال پیشرفت است.
پیشرفت بسیار خوبی است، اما هنوز مسائل باقی مانده وجود دارد
در همان زمان، شبکه آمریکایی سی ان ان به نقل از منابع دیپلماتیک آشنا با مذاکرات گفت که «پیشرفت قابل توجهی» در مذاکرات برای آزادی اسرای بازداشت شدگان حاصل شده است، اما «هنوز مسائل باقی مانده وجود دارد».
یکی از آشنایان به این دیدارها گفت، «بر اساس منبع قبلی»، «باربارا لیف»، دستیار وزیر خارجه آمریکا در امور خاور نزدیک، برای دیدار با رهبران قطر در دوحه به سر میبرد.
با این حال، محمد الخلیفی، وزیر امور خارجه قطر ، این مذاکرات را «مذاکرات بسیار دشوار» توصیف کرد و در گفتوگو با اسکای نیوز افزود: «با افزایش خشونتها و ادامه بمباران هر روز، ما ماموریت دشوارتر شده است.»
نویسنده مقاله نظر جاناتان هاتسون، وکیل متخصص در حقوق بشر و نظارت بر درگیری ها را مورد توجه قرار داد که گفت: «قطر نقش مفیدی در باز نگه داشتن خط ارتباطی برای تضمین آزادی گروگان ها ایفا می کند، همانطور که در گذشته انجام داده است. بحران های دیگر قبل از آن.
این کارشناس آمریکایی افزود : در حالی که برخی ممکن است تعجب کنند که آیا قطر با حماس همدردی می کند، واقعیت این است که کسی باید نقش مذاکره کننده را بازی کند و هر ناظر منطقی وجود رنج ناعادلانه و ملاحظات بشردوستانه در غزه را تصدیق خواهد کرد. برای تفکر و رویکرد جدید.» راهی جدید برای یافتن آرامش.
به نوبه خود، کارولین فرامپتون ، محقق مسائل صلح و حل مناقشه ، معتقد است که میانجیگری قطر می تواند با موانع دشواری روبرو شود. زیرا دوحه در تلاش برای میانجیگری برای سازش است، در حالی که اسرائیل و ایالات متحده می خواهند بر اساس توصیف آن، برای محو فلسطین فشار بیاورند.
این محقق ایرلندی در گفتگو با نویسنده افزود: «من فکر میکنم که مذاکرات گروگانگیری تنها راهی برای به تعویق انداختن تهاجم زمینی است»، پیش از این که بپرسد «آیا مذاکراتی برای آزادی گروگانهای اسرائیلی و در عوض نگه داشتن دو میلیون گروگان فلسطینی در جریان است؟»
هاتسون در مورد نقض حقوق بشر گفت: «از منظر حقوق بشر، واضح است که اسرائیل و حماس مرتکب تخلف شدهاند، با این حال بمباران بیرویه غیرنظامیان فلسطینی توسط اسرائیل جنایت جنگی است، و همچنین محروم کردن مردم غزه از شرایط لازم برای زندگی با عزت است. قطع برق، غذا و آب».
حماس را نمی توان از بین برد
کارولین فرامپتون معتقد است که هدف اعلام شده اسرائیل از حملات هوایی و عملیات زمینی احتمالی، از بین بردن حماس است و توضیح می دهد که این هدف نمی تواند محقق شود زیرا این موضوع در مورد گروهی از جنگجویان نیست، بلکه یک جنبش مسلحانه مداوم است که ریشه در جامعه دارد و در حال رشد است. که برخاسته از ایده مقاومت بود، زیرا وجود یک ارتش قانونی مجاز نبود.
اسماعیل هنیه رهبر حماس
علیرغم مشکلات ذکر شده توسط وزیر کشور قطر، تحلیلگر ایرلندی خوشبین به نظر می رسد که میانجیگری قطر می تواند در دستیابی به موفقیتی موفق باشد که منجر به آزادی گروگان های اسرائیلی در ازای برقراری یک آتش بس بشردوستانه طولانی مدت شود که این امکان را به دولت می دهد. ورود کمک های بسیار مورد نیاز، از جمله سوخت و تجهیزات پزشکی.
فرامپتون خاطرنشان کرد که قطر یک دهه پیش میزبان دفتر طالبان بود که به تخلیه افغانهایی کمک کرد که قبل از اینکه طالبان قدرت را در آنجا به دست بگیرند دو سال پیش با نهادهای آمریکایی کار میکردند و همچنین در این ماه، قطر به اتحاد مجدد کودکان اوکراینی با خانوادههایشان کمک کرد.
ماه گذشته، دوحه همچنین نقش تعیین کننده ای در معامله آزادی اتباع آمریکایی بازداشت شده در ایران، در ازای آزادسازی 6 میلیارد سرمایه ایران در کره جنوبی داشت. به گفته محقق ایرلندی.
انتقاد محدود از روابط قطر با حماس
روزنامه فایننشال تایمز روز پنجشنبه در گزارشی توضیح داد که آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا برای جلب حمایت قطر برای آزادی گروگان های حماس و جلوگیری از گسترش جنگ بین حماس و اسرائیل به یک درگیری منطقه ای به دوحه سفر کرد.
این روزنامه در گزارش خود که توسط اندرو انگلند تهیه شده است، اعلام کرد که رهبران غربی از زمان حمله حماس در بیست روز پیش به قطر روی آورده اند و از قطر برای آزادی بیش از 200 نفر از جمله آمریکایی ها و اروپایی ها که در دست حماس هستند، درخواست کرده اند.
فایننشال تایمز انتقاد از روابط قطر با حماس را "انتقاد محدود" توصیف کرد ، زیرا قانونگذاران و گروه های فشار افراطی در آمریکا خواستار بسته شدن دفتر حماس در دوحه شدند و اشاره کرد که خود تزاچی هانگبی، مشاور امنیت ملی اسرائیل از نقش قطر در آزادسازی آن استقبال کرده است . گروگانها گفتند: «دیپلماسی قطر در این زمان مهم است».
شایان ذکر است که قانونگذاران ارشد آمریکایی به نقش قطر در بحران گروگانها نگاه مثبتی دارند، همانطور که روزنامه هیل به نقل از سناتور بن کاردین، رئیس کمیته روابط خارجی سنا، گفت: «ما از همه امکانات استفاده میکنیم. ارتباطاتی را که میتوانیم برای راهاندازی تلاش کنیم... گروگانها را آزاد کنید،» و افزود: «بنابراین، قطر راههایی دارد که ما معتقدیم مفید هستند».
بن کاردین به روزنامه آمریکایی که متخصص پوشش کاخ سفید و کنگره است، گفت: «ما در مورد نقش قطر در اجازه دادن به حماس برای فعالیت در کشورشان کاملاً شفاف بودهایم و این یک اشتباه است و ما به آن اشاره کردهایم و خواهیم کرد. همچنان به آن اشاره کنید.»
اما این سناتور برجسته دموکرات با اشاره به حضور پایگاه هوایی العدید در قطر که مقر فرماندهی مرکزی آمریکا، فرماندهی مرکزی نیروی هوایی آمریکا و بال 379 پیاده نظام هوایی نیروی هوایی آمریکا است، افزود. پایگاه همچنین مرکز قدرت نظامی ایالات متحده است که بر خاورمیانه و آسیای مرکزی نظارت دارد. از جمله ایران، پاکستان، افغانستان و کشورهای اتحاد جماهیر شوروی (سابق).
سوئیس شرق
جرالد فاایرشتاین، سفیر سابق آمریکا در یمن، به نوبه خود به همین روزنامه گفت که قطر دوست دارد خود را به عنوان یک میانجی در خاورمیانه ببیند، مانند سوئیس که از آن نفوذ و محافظت در یک محیط خصمانه می کند.
این سفیر کهنه کار که چهار دهه در دستگاه دیپلماسی کشورش در خاورمیانه و منطقه خلیج فارس خدمت کرده است، ادامه داد: آنها (قطری ها) می بینند که با باز نگه داشتن کانال های ارتباطی می توانند نقش ایفا کنند، خواه مربوط به طالبان باشد حماس یا ایرانی ها می بینند که می توانند از طریق توانایی برقراری ارتباط یا ارسال پیام مفید باشند.
فایرشتاین همچنین در مورد سابقه قطر در دیپلماسی صحبت کرد و به نقش قطر در اوایل دهه 2000 در تلاش برای میانجیگری بین جناح های متخاصم در یمن و تلاش های میانجی گری بین جیبوتی و اریتره و همچنین میزبانی دوحه از مذاکرات آمریکا با طالبان اشاره کرد. وی افزود: زمانی را به خاطر نمیآورم که قطریها گفته باشند فلان کار را انجام میدهند و انجام ندادهاند، فکر میکنم آنها قابل اعتماد هستند.
دیپلمات آمریکایی که اکنون یکی از همکاران موسسه خاورمیانه است، ادامه داد: «به طور کلی، حرف آنها قابل احترام است، و بدیهی است که اگر میخواهید نقشی را که آنها میخواهند بازی کنید، این یک عنصر بسیار کلیدی است. اگر مردم این کار را نکنند. به شما اعتماد کنید، آنها برای انجام این کارها به شما مراجعه نخواهند کرد."
نویسنده دیوید هرست، سردبیر وب سایت بریتانیایی میدل ایست آی، نیز معتقد است که میانجیگری قطر ممکن است فرصتی برای جستجوی راه حلی برای مسئله زندانیان بین حماس و اسرائیل باشد و او انتظار دارد که اشغالگری اسرائیل به خطر نیفتد. تهاجم زمینی به نوار غزه، در مصاحبه ای در سمپوزیومی که توسط مرکز مطبوعات قطر برگزار شد ، افزود: «اسرائیل آماده تهاجم زمینی نیست و بسیاری از شاخص ها این را تایید می کنند و بیشتر عملیات های نظامی به شکل عملیات هوایی است. و شامل تهاجم زمینی نمی شود.»
بنابراین، چالشی برای دیپلماسی قطر در نحوه مدیریت مذاکرات دشوار و غیرمستقیم بین حماس و رژیم اشغالگر اسرائیل به نحوی که توقف تجاوزات، آزادی اسرای فلسطینی و جریان کمکها در ازای آزادی را تضمین کند، همچنان باقی است.
قطر قطعاً مشتاق شهرت و نفوذ خود در غزه خواهد بود، همانطور که دوحه در سال های گذشته حقوق کارکنان غزه را پرداخت کرده و پروژه های بزرگ بشردوستانه و اقتصادی را ایجاد کرده است. مذاکرات دشوار با هدف پایان دادن به محاصره تحمیل شده بر نوار غزه.
شاهزاده تمیم بن حمد آل ثانی حاكم قطر - و اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس، آرشیو/QNA