توسط pejuhesh237 » چهارشنبه نوامبر 13, 2013 11:33 am
و ضماد برگ و گل او محلل و رادع و جهة اورام بغايت مفيد
و جهة مفاصل و نقرس و درد سر نافع و ذرور خشك او جهة التيام زخمها
و قطع خون او و روغنى كه او را جوشانيده باشند نايب مناب روغن شيخ صنعان است
و ثمرش بقدر يك مثقال حابس اسهال مزمن و آزموده است کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص259
متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:
محلل و منضج. بخور برگ مطبوخ آن در آب جهت درد گوش و اوجاع مفاصل
و قطور عصاره برگ تازه آن به تنهايى و يا با عسل در بينى مسكن صداع
و در گوش مسكن وجع و مصلح جراحات و مانع آب رفتن از آن
و مضمضه با آب برگ تازه آن و يا با آب مطبوخ آن جهت تقويت لثه و درد دندان نافع
آشاميدن آب برگ تازه مطبوخ آن و يا آنكه برگ آن را ساييده و گرده نانى پخته در آب اندازند
و آب آن را سه شبانه روز بياشامند جهت تحليل رياح و رطوبات معده و التيام مجارى بول و تصفيه آنها
و آشاميدن آب مطبوخ پوست بيخ آن بقدر دوازده مثقال مدر حيض بسته شده
و آشاميدن ثمر آن يك مثقال حابس اسهال مزمن
و حكيم مير محمد افضل در مجربات خود نوشته كه ثمر آن گرم و تر و ملين بطن و رافع جذام است.
ضماد برگ كوبيده گرم نموده آن و به دستور ضماد پخته آن بدين نحو كه در ظرف سفالى كرده
و ظرف ديگر بر سر آن گذاشته و اطراف آن را بسته بر آتش كمى گذارند كه به بخار طبخ يابد
و يا آنكه در برگ بيد انجير و يا برگ موز بسته در زير خاكستر گرم طبخ نمايند
جهت تحليل اورام حاره رطبه و بارده و نضج دماميل و تنقيه قروح و التيام آنها و تسكين اوجاع و امثال اينها نافع
و ضماد ساييده آن با اندك نمك منقى قروح خبيثه و خورنده گوشت فاسد
و به دستور با گر كه شكر سرخ تيره مايل به سياهى است اكال قروح و جروح است
و چون به فتيله آلوده در دهن زخم گذارند گشاده گرداند
و چون در جوف آن فرستند تنقيه آن نمايد خصوص كه بر بالاى آن زخم برگ ساييده گرم كرده
و يا مطبوخ به نحو مذكور بسته باشند و چون قروح و جروح تنقيه تام يافتند
و خواهند ملتئم سازند بايد كه بىنمك استعمال نمايند و مرهم
و دهن آن نيز جهت اكثر قروح و جروح و سوختگى آتش نافع
و بعضى روغن آن را نايب مناب روغن شيخ صنعان دانستهاند
و صنعت آن هر دو و حلواى برگ آن درقرابادين كبير ذكر يافت
و عرق پوست درخت بسيار كهنه آن كه نيم كوفته هر مقدار كه خواهند
و با ربع وزن آن شكر سرخ كه به هندى گر نامند امّا صاف خالص باشد
و ده وزن آن آب بخيسانند و روزها به آفتاب و شبها در سايه گذارند تا بيست و يك روز پس عرق كشند
به دستور مقرر و روزى دو توله تا چهار توله آن را بياشامند
و از عقب آن به فاصله يك دو ساعت نان با روغن گاو تازه بخورند تا بيست و يك روز يا زياده به حسب حاجت و مرض
و از نمك و ترشى و ماهى و بادى پرهيز نمايند جهت اكثر امراض مانند لقوه و فالج و استرخا و اوجاع مفاصل و غيرها
و استسقا و نزول آب در هر عضوى كه باشد و قروح مجارى بول و جذام و قروح خبيثه و ساعيه و جرب متقرح و قوبا و امثال اينها نافع
و به دستور آشاميدن نقوع مذكور جهت امراض مزبوره روزى دو توله به دستور و مراعات پرهيزکتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 778-779
