توسط pejuhesh237 » دوشنبه نوامبر 04, 2013 9:49 pm
و مسهل بلغم و سودا و صفراى مخلوط به هريك
و محلل نفخ و مقطع مواد غليظ
و مفتح سدهء جگر و گرده و پادزهر گزيدن افعى و عقرب
و به غايت مقوى عصب و جاذب مواد از اقاصى بدن
و مقوى دل و مفرح بالعرض و مدر بول
و رافع دهن عضل و با هليلهء كابلى و مصطكى منقى دماغ
و رافع شقيقه و دردسر مزمن
و با رب سوس و انيسون جهة درد سينه و سرفه و ضيق النفس و امثال آن
و با آب جهة قطع نزف الدم
و با فاواينا جهة صرع و با ريوند چينى جهة امراض جگر و معده
و به تنهائى جهة ترش شدن طعام در معده و نزلات
و با رازيانه جهة سنگ گرده و مثانه و درد كمر و احشا و گرده
و با شراب جهة سموم
و با سكنجبين جهة سپرز و يرقان سددى
و با مثل او اسارون جهة استسقا
و با عسل جهة قولنج و انواع رياح
و با صبر جهة عرق النسا و مفاصل و تبهاى نوبه و لرز و امراض اعصاب و اختناق رحم و قرحهء آن
و با جند جهة اقسام قولنج
و حقتهء او جهة تبهاى وبائى و قولنجها
و غرغرهء او با ميفختج جهة ورم باردهء حلق نافع
و داشتن او با خود مانع گزيدن عقرب
و اقسام زبون او مهلك و مورث كرب
و مصلح او در همه احوال جند است
و قدر شربتش تا يك مثقال است
و بدلش نصف او تخم حنظل
و نزد بعضى مثل او تربد و ربع او زنجبيل
و نزد جمعى دو چندان بسفايج است.کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص-189-190
متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:
و بغايت مقوى عصب و دل و دماغ و مفرح بالعرض و مصلح فساد اخلاط فاسده و حميات بلغميه و بى غايله و محمود العاقبت است
و با فاوانيا جهت صرع و با ريوند جهت نزلات و با طلا جهت قرحه ريه
و با افسنتين معجون با عسل به شرط مداومت جهت استسقاى لحمى و زقى
و با انيسون جهت اوجاع باطنيه و حقنه آن نيز جهت قولنج و ورم و قروح امعا
و مضغ آن به تنهايى و بلعيدن آب آن نيكو دوايى است جشاى حامض و ايستادن طعام بر سر معده
و يك درم آن با ماء القراطن اگر تب باشد جهت اسهال بلغم و سودا و صفرا با هم مخلوط
و اذابه خلط غليظ و جذب از اقاصى بدن و ادرار بول و حيض و رفع مغص و اختناق رحم و تحليل رياح آن
و اگر تب نباشد با انومالى و با صبر نيز جهت اختناق رحم
و قرحه آن آشاميدن آن با ادويه مناسبه جهت جميع انواع اورام
و به دستور طلاى آن و نيم درم آن تا نيم مثقال و يك درم با سكنجبين جهت اوجاع مفاصل و عرق النساء
و دو درهم آن با شراب قبل از نوبت مانع نفض آن و حقنه آن نيز جهت حميات وباييه
و با ماء القراطن نيز جهت حمى آشاميدن آن يك درم تا دو درم با شراب جهت لسع مار و ساير هوام
و به دستور ضماد آن بر موضع لسع آنها
و آشاميدن چهار قيراط آن جهت نيكويى رنگ رخسار و اقسام زبون آن همه مهلك و مورث كرب و خناق و امراض رديه،
مصلح آن در همه حال جندبادستر و قى فرمودن با آب گرم و شير تازه دوشيده و بيخ و ساير تدابير كندش خورده را به عمل آورند.
مقدار شربت آن: در غير مطبوخ و مفرد يك درم
بدل: و به دستور دو وزن آن افتيمون و عشر آن خربق سفيد است و حبوب و قرص و معجون آن در قرابادين كبير ذكر يافت. کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 571
