غافث

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم

[pejuhesh237]

غافث:به لاطينى اوبطورى و به بربرى اگرسومنه نامند و نبات آن را حشيشة الغافث و شجرة البراغيث و شوكه منتنه نامند


فارسی:

عربی:

یونانی:

انگلیسی:

فرانسه:

آلمانی:

ایتالیائی:

[pejuhesh237]

به ثاء مثلثاه و كسر فاء شكوفه گياهيست كبود مايل به بنفشى و طولانى و تلخ و با عفوصة

و برگش دراز و عريض و زغب دار کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص-189



متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود

[pejuhesh237]

بهترين آن فارسى است كه از كوهستان شيراز آورند و رومى نيز.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 571

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

و قوتش تا سه سال باقيست

در دويم گرم و در اول خشك و لطيف و جالى کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص-189

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

و صاحب ارشاد گرم و خشك در دويّم دانسته و با قوّت قابضه كمى.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 571

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

و مفتح سدهء جگر و مقوى معدهء جگر و مدر حيض و بول و شير و عرق

و مسهل اخلاط سوخته و حاره و رافع تبهاى مركبه و سدهء سپرز و جگر

و ذرور آن مجفف و التيام دهندهء زخمها

و حمول او مدر قوى حيض و گويند مضر سپرز است

و مصلحش انيسون و بدلش مثل او اسارون

و نصف او افسنتين و شربت او سه درهم و در مطبوخ هفت درهم است کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص-189


متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

ملطف و مقطع و جاذب و جالى

آشاميدن حشيش و يا عصاره آن جهت اوجاع كبد و تفتيح سدد آن و سده طحال

و تقويت كبد و تحليل اورام آن و اورام طحال و صلابت آن و صلابت معده و سوء القنيه و استسقا و ادرار بول و حيض

و با شراب جهت قروح امعا آشاميدن نيم مثقال از حشيش آن با آب شاهتره و سكنجبين

و همچنين گل و عصاره آن و ضماد گياه آن با پيه خنزير كهنه و با پيه هر حيوانى كه باشد


سرشته جهت قروح عسرة الاندمال و طلاى عصاره آن جهت جرب

و حكه الحمى جهت حميات مزمنه كهنه و مركبه و سوداويه و صفراويه و محترقه به تخصيص عصاره آن با عصاره افسنتين.

جهت داء الثعلب و داء الحيه.

بدل آن: در حميات به وزن آن اسارون و نيم وزن آن افسنتين و طريق اخذ عصاره آن آن است كه گياه آن را و آب آن را گرفته در آفتاب

بگذارند تا منعقد گردد پس اقراص ساخته خشك نمايند.

طبيعت آن‏: سرد و خشك و الطف از جرم آن.

افعال و خواص آن‏: ملطف و مقطع و رافع جرب و حكه و تبهاى كهنه و درد جگر با آب شاهتره و سكنجبين.

مقدار شربت آن‏: نيم مثقال تا يك مثقال.

مضر انثيين، مصلح‏ آن مصطكى.

بدل آن: سه وزن آن غافث و گويند سه وزن آن سماق است و تخم آن را چون با شراب بياشامند

جهت قروح امعا و نهش هوام مفيد و حب و اقراص و معجون آن در قرابادين كبير ذكر يافت. کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 571-572

[pejuhesh237]

و مفتح سدهء جگر و مقوى معدهء جگر و مدر حيض و بول و شير و عرق

و مسهل اخلاط سوخته و حاره و رافع تبهاى مركبه و سدهء سپرز و جگر

و ذرور آن مجفف و التيام دهندهء زخمها

و حمول او مدر قوى حيض و گويند مضر سپرز است

و مصلحش انيسون و بدلش مثل او اسارون

و نصف او افسنتين و شربت او سه درهم و در مطبوخ هفت درهم است کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص-189


متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

ملطف و مقطع و جاذب و جالى

آشاميدن حشيش و يا عصاره آن جهت اوجاع كبد و تفتيح سدد آن و سده طحال

و تقويت كبد و تحليل اورام آن و اورام طحال و صلابت آن و صلابت معده و سوء القنيه و استسقا و ادرار بول و حيض

و با شراب جهت قروح امعا آشاميدن نيم مثقال از حشيش آن با آب شاهتره و سكنجبين

و همچنين گل و عصاره آن و ضماد گياه آن با پيه خنزير كهنه و با پيه هر حيوانى كه باشد


سرشته جهت قروح عسرة الاندمال و طلاى عصاره آن جهت جرب

و حكه الحمى جهت حميات مزمنه كهنه و مركبه و سوداويه و صفراويه و محترقه به تخصيص عصاره آن با عصاره افسنتين.

جهت داء الثعلب و داء الحيه.

بدل آن: در حميات به وزن آن اسارون و نيم وزن آن افسنتين و طريق اخذ عصاره آن آن است كه گياه آن را و آب آن را گرفته در آفتاب

بگذارند تا منعقد گردد پس اقراص ساخته خشك نمايند.

طبيعت آن‏: سرد و خشك و الطف از جرم آن.

افعال و خواص آن‏: ملطف و مقطع و رافع جرب و حكه و تبهاى كهنه و درد جگر با آب شاهتره و سكنجبين.

مقدار شربت آن‏: نيم مثقال تا يك مثقال.

مضر انثيين، مصلح‏ آن مصطكى.

بدل آن: سه وزن آن غافث و گويند سه وزن آن سماق است و تخم آن را چون با شراب بياشامند

جهت قروح امعا و نهش هوام مفيد و حب و اقراص و معجون آن در قرابادين كبير ذكر يافت. کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 571-572


[حبّ غافث‏]
حبّ غافث سدّها بكشايد و امراض طحال و يرقان اسود را نافع بود
صنعت آن‏
عصاره غافث پوست بيخ كبر انيسون تخم كرفس از هريك شش درم طباشير سفيد چهار درم ريوند چينى دوازده درم ادويه را كوفته و بيخته باب سرشته حب سازند شربتى از يك درم تا يك مثقال‏
[عصاره غافث‏]
عصاره غافث آنست كه بكوبند غافث را و آب آن را كرفته در افتاب كذارند تا منعقد كردد پس اقراص سازند و آن بسيار تلخ مى‏باشد
طبيعت آن‏
سرد و خشك‏
[افعال و خواص آن‏]
افعال و خواص آن ملطف و مقطع و رافع جرب و حكه و تبهاى كهنه و درد جكر با آب شاه‏تره و سكنجبين مقدار شربت آن تا يك مثقال كويند مضرّ انثيين و مصلح آن مصطكى بدل آن سه وزن آن غافث و كويند وزن آن سماق است‏
فصل در ذكر اقراص غافث‏
[قرص غافث يرقان سدى و درد ورم جگر و سپرز را نافع باشد]
قرص غافث يرقان سدى و درد ورم جكر و سپرز را نافع باشد و تبهاى‏
كهنه و تب ربع را برطرف كند و سدّها بكشايد منقول از منهاج الادويه ابن جزله‏
صنعت آن‏
عصاره غافث بيست درم سنبل الطّيب ده درم طباشير چهار درم كوفته و بيخته با آب باديان سرشته اقراص سازند هر قرصى يك درم شربتى يك قرص‏
قرص غافث به نسخه ديكر بيماريهاى سپرز و جكر و تبهاى كهنه را سودمند بود
صنعت آن‏
عصاره افسنتين عصاره غافث از هريك پنج درم اذخر زعفران سنبل الطّيب بيخ كبر از هريك سه درم مصطكى انيسون كل سرخ از هريك دو درم كوفته و بيخته باب سرشته قرص سازند
قرص غافث ديكر تبهاى بلغمى را سود دارد
صنعت آن‏
عصاره غافث شش درم كل سرخ عصاره افسنتين از هريك سه درم مصطكى اسارون سنبل اذخر عود هندى از هريك دو درم كوفته و بيخته باب سرشته اقراص سازند
[قرص غافث كه شيخ رئيس در قرابادين قانون ذكر كرده‏]
قرص غافث كه شيخ رئيس در قرابادين قانون ذكر كرده و كفته كه مجرّب النفع است از براى تبهاى كهنه كه با التهاب و عطش باشد و از براى سدّها و اورام كبد و طحال و از براى يرقان سدى‏
صنعت آن‏
عصاره غافث شش استار كل سرخ پاك كرده سنبل الطيب از هريك دو استار ترنجبين پاك كرده شش استار طباشير سفيد چهار درم ادويه را كوفته و بيخته اقراص سازند
[قرص غافث ديگر سدها بكشايد و يرقان اسود را نافع باشد]
قرص غافث ديكر سدها بكشايد و يرقان اسود را نافع باشد و استسقا و سوء القنيه را كه با حرارت باشد سود دارد
صنعت آن‏
عصاره غافث بيست درم طباشير سفيد كل سرخ از هريك ده درم سنبل الطيب چهار درم ريوند چينى خطائى عصاره زرشك منقى رب السوس از هريك دو درم كوفته و بيخته بلعاب بزرقطونا كه ترنجبين در آن حل كرده صافى نموده باشند سرشته اقراص سازند
قرص غافث ديكر خداوند اماس جكر و سپرز را نافعست و استسقا و يرقان سدى را سود دارد
صنعت آن‏
عصاره غافث بيخ اذخر زعفران سنبل الطيب پوست بيخ كبر از هريك سه درم جعده قسط قردمانا حب البان اشق جاوشير زراوند طويل كماذريوس كمافيطوس اسقيل مشوى بارزد كزباز از هريك يك درم اشق جاوشير بارزد كزباز را در آب كاسنى تازه بخيسانند تا حل شوند در هاون بدسته بمالند پس باقى ادويه را كوفته و بيخته بان سرشته اقراص سازند هر قرصى يك درم شربتى يك قرص با سكنجبين بخورند
قرص غافث منقول از مجربات حكيم محمد باقر
صنعت آن‏[/color]
عصاره غافث ريوند چينى ورق كل سرخ افسنتين رازيانه از هريك يك مثقال زعفران يك مثقال نيم كوفته و بيخته باب كاسنى تازه سرشته اقراص سازند
قرص غافث منقول از قرابادين ابو البركات جهة سوى مزاج كبد و حميّات متطاوله‏
صنعت آن‏
كل سرخ منزوع الاقماع لك منقى عصاره غافث از هريك يك جزو تخم خرفه مقشّر دو جزو طباشير سفيد نيم جزو رب السّوس ربع جزوى كوفته و بيخته بكلاب سرشته اقراص سازند هر قرصى بقدر مثقالى شربتى يك قرص‏
[قرص غافث كه سيّد اسمعيل در ذخيره اورده‏]
قرص غافث كه سيّد اسمعيل در ذخيره اورده نافع است تبهاى مزمنه را و در اخر نفع دهد و سدّها بكشايد و يرقان سدى و درد جكر و سپرز را زايل كند
صنعت آن‏
عصاره غافث پنج درم سنبل الطيب ورق كل سرخ از هريك دو درم طباشير سفيد سه درم ترنجبين منقى ده درم بدستور اقراص سازند شربتى يك مثقال‏
قرص غافث حميات مركبه و لثقه را نافع و سوى مزاج كبد را سودمند است‏
صنعت آن‏
عصاره غافث سى درم كل سرخ منزوع الاقماع شصت درم طباشير سفيد چهل درم كوفته و بيخته بدستور اقراص سازند شربتى دو درم‏
قرص غافث ديكر كه همين منفعت دارد
صنعت آن‏
عصاره غافث شش درم كل سرخ منزوع الاقماع سنبل الطيب شير سفيد از هريك دو درم ترنجبين ده درم بدستور مقرر اقراص سازند شربتى يك مثقال‏
معجون غافث استسقاى با حرارت را نافع بود
صنعت آن‏
عصاره غافث ريوند چينى زعفران تربد سفيد از هريك سه درم عصاره افسنتين فقاح اذخر مغز تخم كاسنى تخم خيارين تخم خرفه مقشّر از هريك دو درم لك مغسول تخم كشوث از هريك چهار درم اجزا را كوفته و بيخته بعسل بسرشند شربتى از يك مثقال تا دو مثقال با آب لبلاب يا باب هندبا يا آب عنب الثّعلب[color=#FF00FF].کتاب قرابادین کبیر ص 1115-1116

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

.

[pejuhesh237]

.