حرشف

[pejuhesh237]

بسم الله الرحمان الرحیم

[pejuhesh237]

حرشف: اسم نبطى

همان خرشوف يا «انكنار» است در سوريه به آن «ارض شوكى» گويند عربان از گذشته دور آن را مى‏شناختند

و مى‏كاشتند و پس از تسخير اندلس كشت آن را به آنجا برند در آنجا بود كه فرانسويان را از خوردن آن خوش آمد،

و آن را از سبزيجات برجسته خود بشمار آوردند و نام «آرتى‏شو» بدان دادند

و چون در ديگر نزد عربان خوردن آن خوشايند نبود چند پشت پس از آنها آن را رها كردند تا از ميان رفت

سده‏هاى پرشمارى اين‏چنين بود تا آن كه فرانسويان سرزمين سوريه و لبنان را تسخير كردند

و كشت آن را دوباره به سرزمين‏هاى عربى با نام اروپايى بازگردانيدند

در واقع چنين شد كه برخى از سوريان و لبنانيان خوردن آن را با نام تحريف (أرض شوكى- زمين خاردار) شده اروپايى آن پذيرفتند.

(ذ: كنگر كه با ماست بخورند. حرشف دو گونه است، گونه‏اى كنگر كه آن را «قناريه» نامند كه پرورشى است.

گونه ديگر خودرو و بدان «خزان» گويند به يونانى «سقلوس» خوانند.المنصوري في الطب (ترجمه) ؛ ص665


گياهى است از خانوادۀ Compositae نام علمى آن Cynara scolymusl. مى‌باشد.

فارسی: کنگر فرنگی- این گیاه در ایران به نام خارجی آرتیشو معروف است .

عربی: حرشف- خرشوف

یونانی:


انگلیسی: Artichoke

فرانسه:Artichaut commun-Artichaut

آلمانی: Artischoke

ایتالیائی:Carcioffo-Artichiocco

[pejuhesh237]

بستانى: او را برگ بزركتر از برگ كاهو و با رطوبة چسبنده و ملس و مايل به سياهى

و ساقش به قدر انگشتى و تا دو زرع طول او و در سر او چنرى شبيه به سيبى مجتمع از اجزاى زرد رنگ
و بيخش مايل بسرخى و بالزوجة و تخمش طولانى و از جو بزرگتر

و قسم برّي: را كه مراد از مطلق حرشف اوست برگ سياه تر و كوچكتر

و ساقش پر برگ و خارش تندتر و درسرش چيزى به قدر انار و خاردار

و بيخش سياه و غليظ کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص87

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

و اما صنف صغير برى آن بي ساق و كوچك و خاردار و آن را خويه نامند و همه آنها با رطوبت چسپنده

و برك صنف نوع بستاني ماكول آن را پخته با ماست و كشك و غير آن و با كوشت و يا بدون كوشت مى‌خورند لذيذ مى‌باشد .کتاب مخزن الادویه طبع قدیم جلد یک ص 349

حرشف برّى:نوعى از آن بزرگ و يا به اصطلاح طب سنتى صنف كبير است.

گیاهی است پایا و دارای ساقه راست، شیاردار و به ارتفاع 2/ تا 1/5 متر که منشائ اولیه آن در منطقه مدیترانه بوده است

ولی امروزه به علت پرورش ، به منظور تغذیه و استفاده های دارویی در نواحی مختلف یافت می شود.

کنگر فرنگی ریشه حجیم و برگهای بسیار بزرگ، منقسم به قطعات نامنظم و دندانه دار دارد.

سطح فوقانی پهنک برگهای آن نیز به رنگ سبز ولی سطح تحتانی آن به علت دارا بودن تارهای سفید رنگ و فراوان پوشیده از کرک به نظر می رسد.

کاپیتول ان بسیار بزرگ و شامل گلهای لوله ایی محصور در براکته های با ظاهر متفاوت ( برحسب نژادهای مختلف گیاه) است

ولی این براکته ها در نژادهای مختلف ممکن است در قسمت انتهایی، با ظاهر گرد و نوک تیز و غیره باشد.

نایه غیر ازاد برکته های آن که به قاعده کاپیتول پیوستگی پیدا میکند گوشتدار و دارای ذخائر مختلف است.

نهنج ضخیم و گوشتدار ان شامل گلهای زیبایی به رنگ آبی یاآبی مایل به بنفش و میوه اش شفاف به رنگ قهوه ایی تیره

و منتهی به تارهای سفید و متعددی در قسمت انتهایی است.

پرورش کنگر فرنگی از دو نظر یکی به منظور تغذیه از قسمت گوشتدار براکته ها ی آن و دیگری برای استفاده های درمانی پیوسته صورت میگیرد.

این گیاه در ایران به نام خارجی آرتیشو معروف است.

برگ ارتیشو از نظر درمانی دارای ارزش زیاد است.كتاب گياهان دارويي دكتر علي زرگري جلد سوم ص 43-44



کبد انسان به دلیل وجود مواد شیمیایی و آفت کش ها در مواد غذایی و محیط زیست، به تدریج دچارمسمومیت و چربی می شود که با علائمی مانند لکه های کبدی، سردرد، افزایش وزن، سوزش سردل،مشکلات کیسه صفرا، سوء هاضمه و نفخ شکم همراه است.

برای سم زدایی کبد علاوه بر توصیه های غذایی و داروهای شیمیایی، برخی از عرقیات و گیاهان بسیار موثر هستند.

گیاه آرتیشو یا همان کنگرفرنگی یکی از گیاهان موثری است با تحریک ترشح صفرا موجب دفع توکسین ها یا همان سموم انباشته شده در کبد می شود. در این بخش با خواص آرتیشو و تاثیر آن در بیماری کبد آشنا می شویم.

آشنایی با خواص و مضرات آرتیشو

آرتیشو یا کنگر فرنگی، گیاه بومی خاردار و چند ساله ای است که در نواحی جنوب اروپا و مدیترانه یافت می شود. این گیاه از خانواده کاسنی (Asteraceae) است. منشا اصلی آرتیشو ناشناخته است، اما به احتمال زیاد، شمال افریقا (مراکش)خاستگاه اصلی این گیاه باشد.


گیاه کنگرفرنگی یا آرتیشو درای ساقه ای راست با ارتفاع حدود یک متر است و برگ های پهن و دراز آن مانند کاهو و به رنگ سبز تیره است. میوه آرتیشو در انتهای ساقه به شکل کاج یا سیب فلس دار است.

گلبرگ های گوشتی آرتیشو که در انتهای گلبرگ ها ضخیم تر است مصرف خوراکی دارد.

[pejuhesh237]

.كنگر در ايران در كوههاى جنوب و كرمان و نزديك اصفهان، خرم‌آباد غرب، آبادان، كازرون، اراك، بيشه، رزوند، كوههاى منطقۀ مركزى به‌طور وحشى مى‌رويد. کتاب معارف گیاهی میر حیدر جلد 1 ص 241

[pejuhesh237]

قسمت مورد استفاده: كل اندام هوايي

هيچ جزئ ان سمي نيست.

تاريخچه:

به نظر می رسد که تاریخ شناسائی کنگر فرنگی به خلاف انچه که G.Gilbault اظهار داشته به زمانهای خیلی دورتر از قرن 15 میلادی باید نسبت داده شود

زیرا در اثار حکمائ و گیاهشناسان قدیم دلایلی مبنی برتایید این مورد یافت می شود.

امروزه نوع پرورش یافته این گیاه را نمونه اصلاح شده و تغییر شکل یافته ای از گونه وحشی این گیاهان به نام Cynara cardunculus

میدانند که در منطقه وسیعی از مدیترانه پراکندگی دارد. در ابنیه قدیمه مصریان در بین نقوش هدایا و میو ها کاپیتولهای درشتی به چشم میخورد

که بی شباهت به مخروط میوه کاج نیست ولی تشخیص دقیق از اینکه با کاپیتول نوع وحشی یا پرورش یافته گیاه مذکور قابل انطباق است مشکل به نظر می رسد.

کنگر فرنگی در اثار تئوفر است در قرن چهارم قبل از میلادتحت نام pternia امده است

و چنین ذکر گردیده که کاپیتول یا نهنج این گیاه به مصرف تغذیه مردم مانند امروز رسیده است.

پرورش کنگر فرنگی در قرن اول تا چهارم بین مردم ان زمان معمول بوده و حتی نمونه ها ی متفاوتی از نظر درشتی و رنگ کاپیتول از این گیاه وجود داشته است.

استفاده از خواص درمانی برگ و ساقه کنگر فرنگی از قرن 14 میلادی در بین مردم معمول گردید و از ان زمان به بعد تدریجا به ان از نظر درمانی زیاد شد

به طوری که در قرن حاضر دانشمندانی نظیر j.bard-h.leclerc و غیره موفق به درک اختصاصات طبی گیاه به نحو کامل گردیده

و توانستند ان را به طریق صحیح به مردم بشناسانند.

کنگر فرنگی علاوه بر انکه براکته ها یش پس از پختن کاپیتولها به مصرف تغذیه می رسد اعضای دیگر ان به علت طعم تلخ و مواد موثری که دارند

که موجب تحریک و افزایش ترشحات صفرا و دفع ادرار می گردند و از این نظر در بیماریها ی مربوط به این دو عضو می توانند مصرف شوند.

در عین حال اثر مقوی ، مدر، مقوی معده ،صفرا بر،تب بر و ضد رماتیسم دارند و می توان از انها

در اختلالات کبدی نظیر یبو ست های ناشی از عدم دفع صفرا وجود صفرا در خون ،ورم روده،،، پیدایش تخمیرات

و مسمومیت های ناشی از عدم دفع مواد از روده ،زردی ،قولنج های کبدی ،

سنگ های صفراوی، افزایش کلسترول خون،احتقان کبدی ، بیماریهای کبدی و گرمسیری و غیره استفاده به عمل اورد.

مصرف ان د ربیماریهای مختلف مانند مرض قند ناشی از نارسائی اعمال کبدی،چاقی سردردهای یک طرفه، کهیر، آسم ،نقرس، سنگ کلیه ، تصلب شرایین،

رماتیسم، کمی دفع ادرار،بیماریهای پوست مانند اگزما التهاب و ورم پوست بدن و غیره اثر مفید ظاهر میکند

ضمنا در بیماریهای نظیر انژین،گریپ و تب های گرمسیری موجب دفع سموم از بدن بیمار از راه ادرار و بهبود بیماری می شود.

بررسی های جدید و همکارانش که بر روی بیماران مختلف به عمل امده است موجب گردید که مصرف برگ کنگر فرنگی مخصوصا ماده موثر

و قابل تبلور و تزریق ان در درمان بیماریهای مختلف ناشی از افزایش از کلسترول و رسوب ان در عروق، نظیر سرگیجه،

احساس صداهایی در گوش، مگس پران، سردرد، اضطراب، مورمور شدن؛احساس بی حالی و خستگی در بندهای انگشت،

رنگ پریدگی زمان یائسگی و بسیاری از موارد دیگر پیشنهاد گردد تا از ان موارد مذکور استفاده به عمل اید.

درباره اثر درمانی برگ ارتیشو برسی های جدیدی با همکاری انستیتوملی فیتو تراپی فرانسه به عمل امد.

پروفسور فارما کولوژیست شهر نانسی د رفرانسه محقق نمود که مواد موثر آرتیشو اگر پس از استخراج از گیاه عاری از سینارین گردد

هیچگونه اثر درمانی ظاهر نمیکند و اگر ان را پس از استخراج از گیاه نیر به یک موش صحرایی که حالت طبیعی داشته باشد تزریق کنند

با زهم هیچ گونه تغییری درجانور به وجود نخواهد اورد.

برعکس اگر اگر جانور را به طور ازمایشی مبتلا به به زیاد شدن افزایش ترشحات صفرا و یا کم شدن ترشحات صفرا نمایند مشاهد ه خواهد شد

که به کار بردن عصاره گیاه مذکور پس از استخراج گیاه در هردو حالت مذکور که به طور ازمایشی به وجود امده ترشح صفرا

را درموش صحرایی به حالت طبیعی بر میگرداندو مشابه همین عمل در موارد کم بودن یا زیاد بودن حجم ادرار نیز به ظهور می رسد

یعنی میزان ترشح و دفع ادرار را به حالت طبیعی برمیگرداند. تزریق مقدار معین عصاره نیز در این کار موثر است.

جوشانده ریشه کنگر فرنگی در شراب سفید و هم چنین مخلوط شیره برگهای تازه ان در شراب در رفع اب اوردن انساج موثر می باشد.

کنگر فرنگی در رفع ورم حاد و مزمن کلیه و مسمومیت های ناشی از عدم دفع ادرار خارش اطفال و غیره اثر رضایت بخش دارد.

.CyNARA HUMILISL

در الجزیره می روید و دم کرده ریشه ان به مصارف رفع التهاب . تورم کبد می رسد. كتاب گياهان دارويي دكتر علي زرگري جلد سوم ص 45-47

[pejuhesh237]

بستانی: دويم گرم و در اول خشک و گويند در اول تر است

بری:در آخر دويم گرم و در اول خشك و در جميع خواص قويتر از بستانى کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص87

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:

با رطوبت فضليه کتاب مخزن الادویه طبع قدیم جلد یک ص 349

[pejuhesh237]

آرتیشو (کنگر فرنگی)چون گرم است ممکن است در بعضی از اشخاص تولید سودا کند

لذا بهتر است با سرکه خورده شود ضمناً طعم آرتیشو را دوست ندارند. اینگونه اشخاص اگر بخواهند از مزایای آرتیشو استفاده کننده

تنطور قرص یا کپسول آرتیشو مصرف نمایند..از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

گیاه آرتیشو برای چه بیماری هایی مضر است:

مصرف آرتیشو در زمان بارداری باید محدود باشد. همچنین خانم هایی که به نوزاد خود شیر می دهند نباید آرتیشو مصرف کنند. از آنجا که مصرف آرتیشو و برگ های آن تاثیر زیادی در کیفیت،

بو و مزه شیر مادر می گذارد ممکن است موجب بروز عکس العمل نوزاد شده و او شیر مادر را نخورد. بنابراین درمانگران به مادران شیرده و خانم های باردار توصیه می کنند

که در طول دوران بارداری و دورانی که به فرزند خود شیر می دهند از خوردن موادغذایی و سالادهایی که حاوی این گیاه است، پرهیز کنند.

[pejuhesh237]

بستانی:و با رطوبة فضليه و مبهّى و مدر بول و حابس طبع و مسخّن گرده و مثانه

و محرك جماع و محلل رياح و هاضم غذا

و جهة قرحهء شش و انقباض اطراف عضل و جراحت امعا

و ضماد او جهة داء الثعلب و خوشبو كردن عرق و موم روغنى كه با سه مثل او آب كنگر

ممزوج كرده باشند به جهة تحليل اورام صلبه سريع الاثر و جهة برص نافع

و نطول او جهة خارش بدن و ضماد بيخ او جهة سوختگى آتش و التواى عصب مفيد

و مضر دماغ و مولد سودا و نفاخ و مصلحش ادويهء حاره و روغن و سركه است .

بری:و در جميع خواص قويتر از بستانى

و مصلح مواد متعفنه و مخرج مواد غليظهء سينه است

و مضر محرورين و مصلحش سركه و ترشيها است

و طلاى اجزاى لطيفهء گل او با سركه جهة جرب

و نطول طبيخ جميع اجزاى او جهة خزاز و رفع قمل نافعست

. کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص87

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود


نحوه تاثیر آرتیشو در بیماری کبدی

اسیدکافئیک موجود در آرتیشو منجر به رفع چربی کبد می شود و فلاونوئیدها نیز به دلیل داشتن خاصیت آنتی اکسیدان بسیار قوی، رادیکال های آزاد کبد را جذب و از تکثیر آنها جلوگیری می کند.

عصاره این گیاه، با کاهش ذخایر چربی در کبد و سایر بافت ها موجب مهار آنزیم هیدروکسی متیل گلوتاریل، کوآنزیم A ، ردوکتاز و کاهش کلسترول در بدن می شود. برای استفاده از فواید این گیاه، اغلب به صورت دمنوش استفاده می شود.

تاثیر آرتیشو بر کم کاری کبد و جلوگیری از انسداد کسیه صفرا

براساس آزمایش کلینیکی تاثیر آرتیشو بر کسیه صفرا، دفع سنگ کیسه صفرا، کاهش درد شکمی و تهوع به اثبات رسیده است. در صورتی که سنگ کسیه صفرا حدود 2 تا 3 میلی گرم باشد می توان با استفاده مستمر

و منظم این گیاه، آنها را دفع کرد. کاهش تقریبا 59 درصدی کلسترول و 82 درصدی تری گلیسیرید از جمله اثرات دیگر آرتیشو است.


خواص داروئی دیگر آرتیشو :

به عملکرد کبد و کیسه صفرا بسیار کمک می کند.

محافظت، ترمیم و تقویت کبد

دارای خاصیت ادرارآور است و از ورم حاصل از احتباس آب جلوگیری می کند.

درمان بیماری های کبدی

کاهش کبد چرب و تنظیم آنزیم های کبدی

موثر در درمان یرقان، قولنج کبدی، سنگ کیسه صفرا، آب آوردن شکم

دفع سموم بدن

رفع و جلوگیری از آب آوردن بدن با مصرف 3 فنجان جوشانده آرتیشو در روز

درمان یبوست ناشی از عدم صفرا

گل آرتیشو به عنوان آنتی اکسیدانی قوی شناخته می شود.

استفاده از عصاره برگ آرتیشو برای درمان سندروم روده تحریک پذیر (IBS)

درمان اسیدیته معده (سوءهاضمه)

حاوی پروبوتیک هایی مانند اپیژنین و لتولین است که باعث رشد باکتری های مفید در کولون و روده می شوند.

کاهش کلسترول و تری گلیسیرید خون

تنظیم قند خون در افراد دیابتی

کمک به درمان میگرن، آسم و نقرس

موثر دردرمان بیماریهای پوستی خارش دار

کاهش تب

کمک به درمان ورم روده

تقویت نیروی جنسی

پیشگیری از تصلب شرائین و بیماری کرونری قلب

موثر در درمان اگزما و بیماری های پوستی

درمان زخم های ریه و روده

کمک به هضم غذا

کمک به باروری خانمها

تقویت کننده بدن

کمک به دفع ادرار

موثر در درمان روماتیسم

موثر در درمان قولنج کلیه و ازدیاد اوره خون

گرم کردن کلیه و مثانه

کمک به کاهش وزن و لاغری

رفع سرگیجه و وزوز گوش

برطرف کردن بوی بد زیر بغل با مالیدن عصاره برگ آرتیشوبه زیر بغل

فواید آرتیشو برای پوست و مو

برای درمان اگزما و دیگر مشکلات و بیماریهای پوستی مفید است.

برای جلوگیری از ریزش مو ار برگ های آرتیشو پماد تهیه کرده و به سر بمالید.

برای برطرف کردن بوی بد زیر بغل عصاره برگ آرتیشو را به زیر بغل بمالید.

عصاره آرتیشو را اگر به بدن بمالید خارش را برطرف می کند.

مایع حاصل از جوشاندن برگ های آرتیشو باعث تعمیر حلقه های آسیب دیده مو می شود. این مایع با ایجاد یک لایه محافظ روی ساقه مو، شوره را از روی پوست سر پاک سازی می کند.

سالاد آرتیشو برای کنترل کلسترول خون

مصرف سالاد آرتیشو در وعده ناهار به صورت روزانه یکی از روش های موثر در کنترل کلسترول برای افراد مبتلا به این بیماری است. به طور کلی مصرف روزانه آرتیشو از پیشروی و تشدید بیماری کلسترول خون جلوگیری می کند.

برای تهیه این سالاد آرتیشو و هویج را نگینی خرد کرده در مقداری آب بجوشانید تا نرم شوند، سپس با افزودن مقداری نخود فرنگی، اجازه دهید تا 10-8 دقیقه روی حرارت باقی بماند،

بعد از خاموش کردن حرارت مواد را در آبکش بریزید و پس از خشک شدن آنها با مقداری کاهوی خرد شده و آب لیموی تازه ترکیب کرده و میل کنید.

[pejuhesh237]

بستانی:

و با رطوبة فضليه و مبهّى و مدر بول و حابس طبع و مسخّن گرده و مثانه

و محرك جماع و محلل رياح و هاضم غذا

و جهة قرحهء شش و انقباض اطراف عضل و جراحت امعا

و ضماد او جهة داء الثعلب و خوشبو كردن عرق و موم روغنى كه با سه مثل او آب كنگر

ممزوج كرده باشند به جهة تحليل اورام صلبه سريع الاثر و جهة برص نافع

و نطول او جهة خارش بدن و ضماد بيخ او جهة سوختگى آتش و التواى عصب مفيد

و مضر دماغ و مولد سودا و نفاخ و مصلحش ادويهء حاره و روغن و سركه است .

بری:و در جميع خواص قويتر از بستانى

و مصلح مواد متعفنه و مخرج مواد غليظهء سينه است

و مضر محرورين و مصلحش سركه و ترشيها است

و طلاى اجزاى لطيفهء گل او با سركه جهة جرب

و نطول طبيخ جميع اجزاى او جهة خزاز و رفع قمل نافعست

و قسمى از برّى كه بي ساق و كوچك و پرخار است خويغ نامند محلّل و مقيئ است . کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص87

متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود

نحوه تاثیر آرتیشو در بیماری کبدی

اسیدکافئیک موجود در آرتیشو منجر به رفع چربی کبد می شود و فلاونوئیدها نیز به دلیل داشتن خاصیت آنتی اکسیدان بسیار قوی، رادیکال های آزاد کبد را جذب و از تکثیر آنها جلوگیری می کند.

عصاره این گیاه، با کاهش ذخایر چربی در کبد و سایر بافت ها موجب مهار آنزیم هیدروکسی متیل گلوتاریل، کوآنزیم A ، ردوکتاز و کاهش کلسترول در بدن می شود. برای استفاده از فواید این گیاه، اغلب به صورت دمنوش استفاده می شود.

تاثیر آرتیشو بر کم کاری کبد و جلوگیری از انسداد کسیه صفرا

براساس آزمایش کلینیکی تاثیر آرتیشو بر کسیه صفرا، دفع سنگ کیسه صفرا، کاهش درد شکمی و تهوع به اثبات رسیده است. در صورتی که سنگ کسیه صفرا حدود 2 تا 3 میلی گرم باشد می توان با استفاده مستمر

و منظم این گیاه، آنها را دفع کرد. کاهش تقریبا 59 درصدی کلسترول و 82 درصدی تری گلیسیرید از جمله اثرات دیگر آرتیشو است.


خواص داروئی دیگر آرتیشو :

به عملکرد کبد و کیسه صفرا بسیار کمک می کند.

محافظت، ترمیم و تقویت کبد

دارای خاصیت ادرارآور است و از ورم حاصل از احتباس آب جلوگیری می کند.

درمان بیماری های کبدی

کاهش کبد چرب و تنظیم آنزیم های کبدی

موثر در درمان یرقان، قولنج کبدی، سنگ کیسه صفرا، آب آوردن شکم

دفع سموم بدن

رفع و جلوگیری از آب آوردن بدن با مصرف 3 فنجان جوشانده آرتیشو در روز

درمان یبوست ناشی از عدم صفرا

گل آرتیشو به عنوان آنتی اکسیدانی قوی شناخته می شود.

استفاده از عصاره برگ آرتیشو برای درمان سندروم روده تحریک پذیر (IBS)

درمان اسیدیته معده (سوءهاضمه)

حاوی پروبوتیک هایی مانند اپیژنین و لتولین است که باعث رشد باکتری های مفید در کولون و روده می شوند.

کاهش کلسترول و تری گلیسیرید خون

تنظیم قند خون در افراد دیابتی

کمک به درمان میگرن، آسم و نقرس

موثر دردرمان بیماریهای پوستی خارش دار

کاهش تب

کمک به درمان ورم روده

تقویت نیروی جنسی

پیشگیری از تصلب شرائین و بیماری کرونری قلب

موثر در درمان اگزما و بیماری های پوستی

درمان زخم های ریه و روده

کمک به هضم غذا

کمک به باروری خانمها

تقویت کننده بدن

کمک به دفع ادرار

موثر در درمان روماتیسم

موثر در درمان قولنج کلیه و ازدیاد اوره خون

گرم کردن کلیه و مثانه

کمک به کاهش وزن و لاغری

رفع سرگیجه و وزوز گوش

برطرف کردن بوی بد زیر بغل با مالیدن عصاره برگ آرتیشوبه زیر بغل

فواید آرتیشو برای پوست و مو

برای درمان اگزما و دیگر مشکلات و بیماریهای پوستی مفید است.

برای جلوگیری از ریزش مو ار برگ های آرتیشو پماد تهیه کرده و به سر بمالید.

برای برطرف کردن بوی بد زیر بغل عصاره برگ آرتیشو را به زیر بغل بمالید.

عصاره آرتیشو را اگر به بدن بمالید خارش را برطرف می کند.

مایع حاصل از جوشاندن برگ های آرتیشو باعث تعمیر حلقه های آسیب دیده مو می شود. این مایع با ایجاد یک لایه محافظ روی ساقه مو، شوره را از روی پوست سر پاک سازی می کند.

سالاد آرتیشو برای کنترل کلسترول خون

مصرف سالاد آرتیشو در وعده ناهار به صورت روزانه یکی از روش های موثر در کنترل کلسترول برای افراد مبتلا به این بیماری است. به طور کلی مصرف روزانه آرتیشو از پیشروی و تشدید بیماری کلسترول خون جلوگیری می کند.

برای تهیه این سالاد آرتیشو و هویج را نگینی خرد کرده در مقداری آب بجوشانید تا نرم شوند، سپس با افزودن مقداری نخود فرنگی، اجازه دهید تا 10-8 دقیقه روی حرارت باقی بماند،

بعد از خاموش کردن حرارت مواد را در آبکش بریزید و پس از خشک شدن آنها با مقداری کاهوی خرد شده و آب لیموی تازه ترکیب کرده و میل کنید.

[pejuhesh237]

.اثر مصرف خوراکی کنگر فرنگی بر يادگيري و حافظه موش صحرايي ديابتي


سابقه و هدف: ديابت قندي در دراز مدت از راههاي مختلف از جمله تشديد روند استرس اكسيداتيو با اختلالاتي در یادگیری،

حافظه و شناخت در جامعه انسانی و حیوانات آزمایشگاهی همراه است. با توجه به وجود شواهدی مبنی بر اثر ضددیابتی كنگر فرنگي

و اثرات آنتي‌اكسيدانتي گياه، اثر تجويز خوراكي و درازمدت این گیاه بر يادگيري و حافظه در موشهاي صحرايي ديابتي مورد بررسی قرار گرفت.

مواد و روش‌ها:

موشهاي صحرايي ماده به چهار گروه كنترل، كنترل تحت تيمار با كنگر فرنگي، ديابتي و ديابتي تحت درمان با كنگر فرنگي تقسيم شدند.

دو گروه تحت تيمار نیز از غذای موش حاوی گیاه به مدت 6 هفته بدون محدودیت استفاده نمودند.

برای دیابتی نمودن موشها از استرپتوزوتوسین به فرم تک دوز و داخل صفاقی به میزان 60 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن حیوان استفاده گردید.

بعلاوه، برای بررسی حافظه و یادگیری حیوانات، میزان عملکرد از نظر تأخیر اولیه

و تأخیر در حین عبور در آزمون اجتنابی غیرفعال و درصد رفتار تناوب با استفاده از ماز Y در پایان کار تعیین گردید.

یافته‌ها: در موشهاي ديابتي و دیابتی و كنترل تحت تیمار با گياه هيچگونه تغيير معني‌داری در مورد تأخير اوليه در مقايسه با گروه كنترل بدست نيامد.

همچنین، کاهش معني‌دار تأخیر در حین عبور در موشهای دیابتی (01/0p<) و كنترل تحت تيمار (05/0p<)

و كاهش غيرمعني‌دار اين پارامتر در گروه ديابتي تحت تيمار در پایان کار مشاهده گردید و تفاوت موجود بين دو گروه ديابتي و ديابتي تحت تيمار از نظر آماري معني‌دار بود (05/0p<).

همچنين، درصد تناوب نیز در حيوانات ديابتي و ديابتي تحت تيمار بطور معني‌دار كمتر از گروه كنترل بود (01/0p< و 05/0p<)،

هر چند اين پارامتر در گروه ديابتي تحت تيمار با گياه بطور غيرمعني‌دار بيشتر از گروه ديابتي بود.

بعلاوه، تجويز گياه به گروه كنترل نيز تغيير معني‌دار اين پارامتر را در مقايسه با گروه كنترل بدنبال نداشت.

نتيجه‌گيري: هر چند تجويز خوراكي كنگر فرنگي موجب تقويت توانایی نگهداری اطلاعات در انبار حافظه و به یادآوری آنها در حیوانات دیابتی مي‌شود،

ولي بر حافظه فضائي حيوانات ديابتي در آزمون Y تاثيري ندارد.

انجام ساير آزمونهاي حافظه فضائي نظير ماز شعاعي هشت پر و ماز آبي موريس در مورد اثر بخشي گياه در رابطه با حافظه فضائي در مطالعات آينده توصيه مي‌شود.


اثر هیپوگلیسمی و هیپولیپیدمی عصاره هیدروالکلی کنگر فرنگی (Cynara scolymus L.) در رت‌های دیابتی‌شده با آلوکسان منوهیدرات در مقایسه با گلی‌بنکلامید


چکیده

کنگرفرنگی با نام علمی Cynara scolymus L. گیاهی از خانواده کاسنی (Compositae) است.

در این تحقیق تأثیر عصاره هیدروالکلی کنگرفرنگی بر میزان گلوکز، لیپیدها و لیپوپروتئینهای سرمی در رت‌های دیابتی‌شده با آلوکسان ‌منو‌هیدرات مورد بررسی قرارگرفت.

همچنین اثر عصاره بر بافت پانکراس آسیب‌دیده بررسی شد و با داروی شیمیایی گلی‌بنکلامید مقایسه گردید.

به این منظور از 20 رت نر بالغ به وزن متوسط 250-200 گرم در چهار گروه پنج‌تایی استفاده شد.

به رت‌های گروه شاهد، هم حجم مواد تزریقی سرم فیزیولوژی تزریق گردید.

رت‌های گروه دوم با دریافت آلوکسان منوهیدرات به میزان mg/kg/bw 120 دیابتی شدند.

گروه سوم علاوه بر تیمار مشابه گروه دوم، گلی‌بنکلامید با دوز mg/kgbw 5/0 دریافت نمودند.

گروه چهارم بعد از دیابتی شدن، عصاره هیدروالکلی کنگرفرنگی با دوز mg/kgbw 300 دریافت نمودند.

تجویز مواد در همه گروهها به صورت تزریق داخل صفاقی انجام گرفت.

نتایج آنالیز آماری نشان داد که عصاره کنگرفرنگی میزان گلوکز، کلسترول، تری‌گلیسرید، VLDL و LDL را نسبت به گروه دیابتی به‌طور معنی‌داری کاهش می‌دهد

و در مورد HDL نیز افزایش معنی‌داری را سبب می‌شود (05/0 p<).

همچنین کنگرفرنگی میزان گلوکز را در حد گروه گلی‌بنکلامید کاهش داده است، اما در مقایسه با گروه شاهد تفاوت معنی‌داری دارد.

اثر این گیاه بر سایر فاکتورهای مورد بررسی در حد گروه گلی‌بنکلامید و گروه شاهد می‌باشد (05/0p>).

نتایج مطالعات بافت‌شناسی، مؤید این بخش است. براساس نتایج بافت‌شناسی، عصاره‌ تأثیر معنی‌داری در افزایش اندازه جزایر پانکراسی،

تعداد سلولهای جزایر و میزان تکثیر سلولی نسبت به گروه دیابتی داشته است.

این تحقیق نشان داد که عصاره هیدروالکلی کنگرفرنگی، تأثیر قابل توجهی در کاهش قند خون، لیپیدها و لیپوپروتئین‌های سرمی در موشهای صحرایی دیابتی شده دارد.

همچنین عصاره‌ در بازسازی بافت پانکراس آسیب دیده مؤثر بوده است.مجله علمی–پژوهشی پژوهنده

[pejuhesh237]

صور دارویی:

کنگر گیاهی است علفی که در ایران نیز پرورش داده می‌شود و در طب جدید عصارهٔ ان به صورت آمپول یا قطره بنام کوفیتول تجویز می‌شود.

شیره تازه برگ به مقدار 30 تا 100 گرم مخلوط در یک لیوان شراب سفید.

جوشانده 30 تا 40 در هزار برگ یا ریشه در آب به مقدار 3 فنجان در روز، 15 تا20 دقیقه قبل از غذا.

عصاره هیدرو الکلی به مقدار60/ تا 1/5 گرم درروز قبل از غذا به صورت حب 3 تا 5 روز.

تنطور از خیساندن 500 گرم برگ در یک لیتر الکل به مقدار 8 تا 30 گرم و سه دفعه در روز(مدت خیساندن باید 15 روز باشد)

از برگ و براکته های این گیاه در تهیه فراوردهای مختلف، مخلوط با اعضای گیاهان دیگر استفاده به عمل اید.

براکته های گوشتدار کنگر فرنگی برای مصارف تغذیه در ایران پرورش می باد. گياهان دارويي دكتر زرگري جلد سوم ص 47-48

دستور تهیه دمنوش

10 تا 20 برگ آرتیشو را به مدت 15 دقیقه در نیم تا یک لیتر آب بجوشانید. این دمنوش را در طول روز بعد از غذا به مدت 45 روز استفاده کنید تا از این طریق آنزیم های کبدی تنظیم شده و کبد سم زدایی گردد.

[pejuhesh237]

.قاعده نهنج کاپیتول های کنگر فرنگی دارای مقدار زیادی اینولین و قسمت گوشت دار براکته ها ی آن دارای اینولاز و كوفيتول‏

و برگ ان دارای یک ماده تلخ اسید به نام سینارین است. سینارین به فرمول C25H25O12 به وزن مولکولی 516/44

و ماده موثر برگ های کنگر فرنگی یا آرتیشو است.

سینارین در اسید استیک رقیق به حالت متبلور در میاید.

طعم شیرین دارد. درگرمای 225 تا 227 درجه ذوب می شود. به مقدار کم در آب سرد و به مقدار نسبتا بیشتر در اب جوش محلول است.

در اسید استیک گلاسیال و الکل ها حل میگردد.

سینارین از نظر درمانی ، اثر زیاد کننده ترشحات صفرا را دارد و از این نظر که برگ و براکته های ارتیشو به عنوان صفرا بر مورد استفاده ها قرار میگیرد. كتاب گياهان دارويي دكتر زرگري جلد سوم ص 45



در هريك صد گرم سر كنگرفرنگى پخته كه آب آن كشيده شده باشد مواد زير وجود دارد:

آب 86 گرم، پروتئين 8/ 2 گرم، مواد چرب 2/ 0 گرم، هيدراتهاى كربن 9/ 9 گرم، كلسيم 51 ميلى‏گرم،

فسفر 69 ميلى‏گرم، آهن 1/ 1 ميلى‏گرم، سديم 30 ميلى‏گرم، پتاسيم 301 ميلى‏گرم، ويتامين‏A 150 واحد بين المللى،

تيامين 07/ 0 ميلى‏گرم، رايبوفلاوين 04/ 0 ميلى‏گرم، نياسين 7/ 0 ميلى‏گرم و ويتامين‏C 8 .

معارف گياهى ؛ ج‏1 ؛ ص237

ارزش غذایی 100 گرم آرتیشوی پخته شده

انرژی:14 کالری

پروتئین:1/5 گرم

آب:86 گرم

مواد چرب:0/1 گرم

مواد نشاسته ای:5 گرم

کلسیم:22 میلی گرم

فسفر:40 میلی گرم

آهن:0/6 میلی گرم

سدیم:30 میلی گرم

پتاسیم:25 میلی گرم

ویتامین آ:40 واحد بین المللی

ویتامین ب 1:0/04 میلی گرم

ویتامین ب 2:0/02 میلی گرم

ویتامین ب 3:0/6 میلی گرم

ویتامین ث:5/2 میلی گرم