توسط pejuhesh237 » شنبه سپتامبر 07, 2013 9:54 pm
و مقوى هاضمه معده و اعصاب و اعضاى مسترخيه و جگر شرباً و ضماداً
و قاطع رطوبات و نزلات و جهة فالج و لقوه و هيضه و صرع غليظ نافع
و مداومت او بغايت مهيج باه مأيوسين
و عصاره او مسهل سودا و بلغم و زرداب و صفراى جميع بدن بى اكراهى حتى اينكه باعث رفع برص و کلف و نمش و يرقان مي گردد
و هجده قيراط او با شراب يا سكنجبين رافع قولنج
و يك مثقال پوست او جهة گزيدن عقرب و رتيلا شربأ و ضماداً
و جهة تب ربع و اسهال و هيضه شربأ و جهة صداع و شقيقه و ريح و سبل و غشاوه و لقوه
و فالج و سدر و ريح الخشم كه عباره از بطلان شمّ است سعوطا به قدر فلفل
و بخور پوست ملاصق مغز او جهة جنون و امّ الصّبيان
و ضماد او با سركه جهة خنازير و رياح كمر و پشت و صرع اطفال
و اكتحال طبيخ او با سرمه جهة رفع احولى و نزول آب
و دو درهم از بيخ درخت او جهة ذات الجنب بارد و ربو و سرفه و نفث الدم
و فرزجهء مغز او جهة اخراج جنين و احتباس حيض
و يك درهم او جهة درد رحم و قدر شربتش از نيم مثقالست تا يك درهم
و چون در هر مثقال او نيم دانك محموده داخل كنند در اسهال به غايت سريع الاثر گردد
و هر گاه دو درهم او را كوبيده در سكنجبين يا جلّاب مدتى خيسانيده پس آن سكنجبين را با عدس يا جو مقشر
و گوشت مرغ طبخ بليغ داده مرق او را با قدر سقمونيا بنوشند باعث اخراج اخلاط مختلفه میگردد و در انتفاع بيعديل است.کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص56-57
متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات:
و آشاميدن سبزى كه ميان مغز آن مى‌باشد مورت ثقل سامعه است کتاب مخزن الادویه طبع قدیم جلد یک ص 243
مقوى معده و هاضمه و اعصاب است و براى دفع سموم مفيد است.
اگر ۵ گرم آن با سركه و سكنجبين خورده شود براى گزيدن مار و عقرب، قطع تب و اسهال نافع است.
اگر آن را در آب بمالند تا كف كند و آن را صاف كرده بخورند براى سردرد، لقوه، فلج و صرع مفيد است.
اگر از گرد آن به قدر دانۀ فلفلى خورده شود براى جنون نافع است.
ضماد آن براى گزيدن مار و عقرب و ضماد آن با سركه براى خنازير و صرع اطفال مفيد است.
اگر دم‌كردۀ آن را با سرمه به چشم بمالند براى آغاز نزول آب سفيد در چشم مفيد است.
اگر ٨ گرم از ريشۀ درخت خورده شود براى ذات الجنب سرد، سرفه و خونروى از سينه مفيد است.
اگر از مغز ميوۀ آن شيافى در مهبل شود براى اخراج جنين و قطع ترشحات رحم مفيد است.
مقدار خوراك آن از ۴ - ٢ گرم است و اگر با هر ۵ گرم آن يك چهارم گرم از محموده مخلوط كرده و بخورند مسهل خوبى است.
رطوبت لزج داخل ميوه نبايد خورده شود زيرا موجب سنگينى گوش مى‌شود. کتاب معارف گیاهی میر حیدر جلد 3 ص 28-29
