قسمى از عرطنيثا و غير اوست
و او نباتيست برگش شبيه به برگ لبلاب كبير
یك روى او سبز و ديگرى مايل به سفيدى و مزغب
و ساقش به قدر چهار انگشت
و گلش مثل گل سرخ و از بعضى هم كبود می شود
و بيخش مثل بیخ شلغم و عريض و سياه و گياه او را شجر مريم نامند
مستعمل از آن بیخ و عصارهء اوست
و عصارهء او قويتر از بيخش و گياه عرطنيثا خاردار
و ساقش درازتر و برگش شبيه به برگ كلم و پر شاخ
و بيخش شيبه ببخور مريم و سياه و در او مثل گره چيزها برآمده می باشد
کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم-ص44
متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بودبخور مریم:
گیاهی علفی و دارای ساقه متورم زیر زمینی با ظاهر مدور است.برگهایی با پهنک قلبی شکل با کناره دندانه دار، منتهی به دمبرگ دراز دارد.
از اختصاصات آن این است که اولا پهنک برگ آن دارای تزئیناتی به رنگ سبز روشن یا نقره ای است
و ثانیا کلیه برگهای آن، در یک محل به غده زیر زمینی گیاه، واقع در مجاور سطح خاک ختم می گردد.
در وسط برگهای مذکور، گلهائی به رنگ گلی مخصوص (سیکلامن) ظاهر می شود که هر یک در راس یک دمگل دراز جای دارند.
وضع قطعات جام گل سیکلامن طوری است که همه آنها به سمت بالا تا خورده اند و این خود ظاهر زیبا و کاملا مشخص به گیاه می بخشد.
سیکلامن به حالت وحشی در جنگلها، خاکبرگ اراضی سیلیسی و گاهی نیز در شکاف سنگهای دامنه های کوهستانی می روید.
بر اثر پرورش و تغییر دادن شرایط محیط زندگی گیاه نیز موفق به دست آوردن نمونه هایی با گلبرگهای مضاعف و ظاهری بسیار زیبا گردیده اند
.كتاب گياهان دارويي دكتر علي زرگري جلد سوم ص 282
بخور مريم
الحلقي أو بخور مريم أو العرطنيثا أو الدغنينة أو الزعمطوط أو قرن الغزال أو سكوكع (لبنان) (باللاتينية: Cyclamen)
جنس يشمل 23 نوعاً من النباتات العشبية المعمرة عن طريق الدرنات ودرنته كبيرة يتراوح قطرها بين 2 و12 سنتيمتر
وتخرج منها الأوراق والأزهار والجذور. الأوراق بيضوية ضيقة النهاية وقاعدتها قلبية الشكل ومعلاقها طويل ولونه أخضر داكن والأزهار جميلة شماريخها طويلة تفوق معاليق الأوراق بالطول.
والبتلات زهرية اللون شريطية الشكل وترتد نحو الخلف وطولها أكثر بخمس إلى ست مرات من طول الأنبوب البتلي،
والثمرة علبة (أو كبسولة). يزهر ابتداء من كانون الثاني/يناير ويستمر حتى أيار/مايو. [color=#FF4080]سايت ويكي پديا[/color]
توسط pejuhesh237 » جمعه فبريه 08, 2013 12:32 pm 
