.ثمر نباتى است از قبيل نجم و بياره و بر مجاور خود مى پيچد و بر زمين نيز پهن مى گردد
و برگ آن پهن و مشرف بزرگتر از برگ قثاء مزغب و شاخههاى نورسته و نازك آن نيز مزغب
و ثمر آن انواع است يعنى سفيد و نازك طولانى و آن را مصرى و شامى نامند
و از اين نوع در بعضى جاها طولانى تا به يك ذرع درست مى‌شود
و لحم آن زياده و مغز و تخم آن كم و ريزه و نوعى سبز مخطط
و از اين نوع در بعضى جاها طولانى تا به يك ذرع دست مى‌شود لحم آن زياده
و مغز و تخم آن كم و ريزه و نوعى سبز مخطط و از اين نيز آنچه طولانى و كوچك است نازك و لطيف و آن را نيز شامى و مصرى نامند
و آنچه بزرگ و سخت مايل به استداره و ضخيم و مغز و تخم آن زيادهتر و بزرگتر آن را بلدى نامند و نيز در بنگاله نوعى ديگر مى‌شود
اكثر ثمر آن مدور و بعضى اندك طولانى و پوست آن خشن و لحم آن كم
و تخم آن زياده و نورس كوچك آن نازك و پخته آن سخت و تخم آن بزرگ و اين را به هندى لوتن كهيرا نامند
و در زمستان و تابستان نيز به هم مىرسد و اين دو نوع در گرما و در همه انواع آن اكثرى شيرين و بعضى اندك تلخ مى‌باشد
و جمله انواع آن غليظتر از قثاء و بعد از رسيدن زرد و مغز آنها ترش و لحم آنها صلب مى گردد
و بعضى مردم لحم صلب آن را مانند كدو پخته مىخورند و از كدو غليظتر و بطى الهضمتر و نفاختر است
و بهترين قثد كوچك نازك آنست و بدترين آن متوسط در صغر و كبر و صلب
و كرم زده آن كه به فارسى عوام شفته زده و شفته دار نامند زبون
.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 610 گیاهی است علفی، دارای ساقه خوابیده، پوشیده از تارهای خشن و برگهای بزرگ و منقسم به لوبهای زاویه دار
که منشاء اصلی آن در شمال هندوستان و دامنه های کم ارتفاع هیمالیا بوده است.
پرورش آن در 20 قرن قبل از میلاد مسیح در مصر و 5 قرن قبل از میلاد، در یونان و رم معمول بوده است
ولی میوه گیاه پرورش یافته آن زمان، به خلاف نمونه ها فعلی، تلخ بوده است.
از پرورش نژادهای مختلف خیار بر اثر کشت های مدوام، امروزه موفق به تهیه نمونه هائی با میوه معطر و مطبوع گردیده اند.
بوته خیار، پیچک داراست و گلهائی زرد رنگ، درشت، بر دو نوع نر و ماده، واقع بر روی یک پایه دارد.
میوه اش سبزرنگ و به تناسب نژادهای مختلف ممکن است کوچک یا باریک و یا خیلی بزرگ و به طول متجاوز از نیم متر باشد
.کتاب گیاهان دارویی دکتر علی زرگری جلد پنجم ص406-407
توسط pejuhesh237 » سه شنبه ژانويه 15, 2013 11:55 am 
