در اكحال و شيافات و ادويهء عين

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

ذرور رمادى
منقول از معالجاة بقراطى كه جهة رفع حمرة و دمعه و درد چشم كه از غليان خون باشد نافع است
نشاسته كثيرا صمغ آلو مكد ٣
صمغ عربى ٢ شياف ماميثا 1و نيم

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص346

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

ذرور ماميران
از معالجاة بقراطى جهة اختلاج دايم و امراض باردهء مزمنه و تقوية بصر بغايت آزموده است
زنجبيل 3، قرنفل 6، ماميران 1، فلفل 1، دار فلفل 1، توتياى كرمانى مغسول 1 نیم، صمغ عربى 1 نیم

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص346

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

شياف نارنج
از مخترعات حقير است جهة منع نزلات و حمره و جرب و حفظ صحت چشم و سبل و دمعه و رمد مزمن و چسبيدن پلك و امراض حادة مجربست
توتيا باب نارنج پرورده ١٠ جزو
كثيرا نشاسته انزروت گلسرخ حضض مكى از هر يك يک جزو
سفيداب قلعى هليلهء زرد دانه دار ٢ جزو
افيون نيم جزو

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص346

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

ذرور اقليميا
جهة بياض و جلاى بصر از تاليف حقير
زبد البحر بورهء ارمنى سرگين خطاف ماميران ساذج نوشادر شب يمانى هر يك ٢ م
صدف سوخته بسد سوخته روى سوخته اقليمياى طلائى مكد 1ل
پوست تخم مرغ ٣ ل
انزروت صبر زرد و دار فلفل مكد نيم ل
با عسل شهد جهة بياض استعمال نمايند
و در ساير امراض با ادويهء مناسبه

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص345

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

ذرور ابيض
بسيار لطیف و محلل رمد و مجفف رطوباة
جهة امراض چشم اطفال بسيار نافع است
انزروت تشميزج از هر يك جزوى
حبة السودا نشاسته از هر يك نصف جزو
سفيداب قلعى ربع جزو


کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص346

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

ذرور اصفر
منافع او مثل منافع ذرور ابيض است
و در قطع دمعه و منع نوازل مفيد
انزروت جزوى صبر زرد زعفران تخم گلسرخ از هر يك ٢ جزو
افيون دو دانگ
ماميثا 1جزو

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص346

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

ذرور منصف
چون ذرورين مذكورين را بالمناصفه تركيب كنند به اين اسم نامند

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص346

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

ذرور كافورى
جهة حرارت عين و رمد خفيف
صدف محرق مرواريد ٢
نشاسته ١
كافور دانق

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص346

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

ذرور
جهة مورسرج و قرحه و بثور بغايت نافع است
سفیداب قلعى اقليمياى فضى مقناطيس محرق مغسول صمغ عربى مكد ٤
نشاسته ١
افيون نحاس محرق زعفران مكد نيم كافور نيم دانگ

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص346

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

ذرور
منقول از معالجاة بقراطى
جهة رفع حمرة چشم و رمد و جلاى آثار و طرفه بغايت آزموده است
برگ عنب الثعلب سوخته كشوث سوخته مرواريد مقناطيس سوختهء مغسول
ريگ مكه كه زرگران جلاى نقره به او ميكنند بالسويه

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص346

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

بُرود
منقول از معالجات بقراطى و ايلاقی
جهة سلاق و دمعه و جرب و سبل و ضعف بصر و شرناق و ساير امراض نافع است
توتياى كرمانى مغسول به آب غوره تازه پرورده زرچوبه مكد ده جزو
هليلهء زرد تخم زنجبيل مكد 5 ل
دار فلفل ماميران مكد ٢ و نيم
نمك هندى
بعد از سائيدن تا پنج مرتبه به آب غوره بسايند و خشك كنند

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص346

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

توتياى غوره
توتياى كرمانى را شسته هفت بار به آب غوره سائيده خشك كنند
جهة دمعه و جرب و حكه و حرارة عين نافعست
و چون با آب نارنج همين عمل كنند در اقسام امراض عين نافعست خصوصا جهة رمد مزمن و حكه و دمعه و سلاق و جرب(+ و رفع نزلات و تقویت طبقات و حفظ صحت عین) و رفع اشفتگى و التهاب
و چون با آب انارين پرورده كنند جهة امراض مذكوره نافع و محلل ورم عين و مقوى بصر است
و چون با آب مرزنجوش پرورده كنند جهة حدة بصر و امراض مزمنه مفيد است
و به دستور با آب رازيانه همين اثر دارد

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص346

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

برود نقاشين
بغايت مقوى بصر و حافظ صحت و قاطع دمعه
و جهة بياض و حكه و جرب مزمن و تحليل ورم نافعست
و از تاليف جالينوس و مسمى به جلا و كحل الرمانيين است
توتياى كرمانى ساذج نحاس محرق مكد 1 جزو
صبر فلفل دار فلفل ساذج مغسول با مغناطيس محرق مغسول مكد نصف جزو
ماميثا عفص تشميزج انزروت زبدالبحر مكد ربع جزو
سائيده با آب انارين تا پنج مرتبه پرورده در آفتاب بگذارند

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص346

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

برود القاطع
و برود مارستانى نيز نامند از تاليف محمد بن زكرياست
و او در تقوية اجفان و رويانيدن مژه و رفع برص اجفان و تقوية بصر و منع نوازل مجرب دانسته‌اند
سنبل الطيب سرمهء اصفهانى مكد يک جزو
دانهء خرما دانه هليله كه هر دو را به خمير گرفته سوخته باشند مكد نصف جزو
بعد از سائيدن با آب گشنيز يا آب مورد پرورده خشك كنند

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص346

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

برود اكسيريتن
و برود احمر نيز نامند از تاليف قدماست
و جهة التحام قروح و تجفيف رطوباة و رفع جرب مجربست
شاذنج ٤ و اگر نباشد مقناطيس محرق مغسول
سرمه ٢ توبال النحاس 1و نيم صدف سوخته 1
سفيد آب قلعى مرواريد مكد نصف جزو
اقليمياى فضى صمغ عربى نشاسته مكد1
سائيده به آب رازيانه تر پرورده استعمال نمایند

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص347-346

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

شياف ابيض
از تاليف بقراط است
جهة امراض حاره و تحليل اورام و ردع آن مفيد است
سفيداب قلعى ٥ كثيرا صمغ عربى ٣ نشاسته انزروت مكد 2
و چون ربع م افيون اضافه نمايند شياف ابيض افيونى نامند
و چون دو قيراط تا نيم م كندر اضافه كنند كندرى خوانند
و كندرى جهة قروح اقوى است
بعد از سائيدن با لعاب بزرقطونا شياف بسازند

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص347

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

شياف احمر ليّن
جهة بقاياى رمد نافع است
كثيرا صمغ عربى شادنج هندى مكد يک جزو
مرّصاف دم الاخوين زعفران مكد نصف جزو

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص347

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

شياف وردى
از تاليف ابن رضوان و رادع و محلل و مسكن مواد
و مانع نزلاة و مقوى اعضاى عين و جهة رمد و وردینج نافع و عظيم الاثر است در امراض حاره
گلسرخ پى اقماع ١٢
صندل سفيد و سرخ ٥
كثيرا خضض صبر شياف ماميثا مكد م
با گلاب شياف بسازند

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص347

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

شياف مرقاليا
به يونانى به معنى محلل است
از تاليف جالينوس و حنين بن اسحق ترجمه نموده
جهة ظلمة و مواد متجلبه و اوجاع و قروح مزمنه و جرب و طول رمد و اكثر امراض بغايت نافع است
اقليمياى ذهبى توبال النحاس صمغ عربى مكد ٣
مرّصاف سنبل افيون زعفران ساذج مكد1
فلفل سفيد ٦ قيراط
با شراب(حلال=حل کننده) بسرشند و با سفيدهء تخم مرغ استعمال نمايند

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص347

[pejuhesh237]

تحفه حکیم مومن:

شياف اخضر
جهة(+سلاق) و جرب و حكه و غشاوة و سبل و بياض نافعست
صمغ عربى سفيداب قلعى اشق مكد يكجزو
زنجار شادنج مكد نصف جزو
و اگر شادنج نباشد مقناطيس محرق مغسول كنند

کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم- ص347