توسط najm152 » دوشنبه مارس 29, 2010 4:13 pm
سؤال:
<الفقير الّذي يسأل والمسكين أجهد منه الّذي لا يسأل> برهان ج2ص798
<الفقير الّذي لايسأل و المسكين أجهد منه الّذي يسأل> برهان ج2ص797
توضيح بفرماييد اين دو روايت را كه ظاهراً در معنى فقير و مسكين اختلاف دارند.
جواب:
اصطلاح فقير و مسكين و مانند آن؛ هر چند در علم اشتقاق لغت؛ تفاوت معنا دارند،
ولى استعمال عامه ناس آنقدر دقيق نبوده و هر كدام بجاى يكديگر هم بكار مي برند؛
و لذاست كه امام (عليه السلام) به ذكر اصطلاح اكتفا نفرموده و توصيف هم مي فرمايد.
و وجه دو تعبير بودن غير از احتمال التباس و اشتباه در نقل توسط روات؛ اينست كه:
در يك بيان؛ استيصال موجب سؤال را وجه شدت فقر و نياز تعبير فرموده؛ و در ديگرى حال شخص فقير را ملاحظه نموده؛ كه آنكه سؤال نمى كند شرائطش سخت تر است؛ چه بسا كمتر رسيدگى مى شود.
ولى در هر دو بيان؛ مسكين وضعش سخت تر از فقير است؛ پس تخالفى ندارد، منتهى يكبار شدت حال مسكين را از يكجهت بررسى نموده اند، و يكبار از جهت ديگر، و تعبير سؤال؛ در اين دو بيان؛ در دو مقام و از دو جهت است.
و مراتب فقر و نيازمندى مختلف است، ابتدا نيازمندى كه بي تعفف است و از پرسيدن واهمه اى ندارد فقيرش تعبير فرموده، و آنكه بيشتر احتياج داشته ولى از روى تعفف نمي پرسد را مسكين، و گاه آنچنان فقر شدت گيرد كه همان شخص عفيف هم بپرسد؛ كه اين اخير نسبت به قبلي مسكين است و دومي هر چند نسبت به اولى مسكين بود ولى در مقايسه با اخير فقير محسوب مي شود،
عمده آنست كه مسكين شدت فقرش بيشتر از فقير است؛ و هر دو بيان مفادش همين است،
غرض بيان تفاوت مراتب فقر است، آنكه از تعفف نمي پرسد و كسي از نياز او مطلع نمي شود و در سختى مي ماند؛ نيازمندتر از كسي است كه در پرسش بي پرواست، و آنكه فقرش بحدى است كه از روي تعفف نپرسد و زندگي بسختى بگذراند؛ شرايطش بهتر از روزى است كه با همه تعفف ناچار از پرسش شود. [شماره ثبت: (824) منبع: المسائل القمية]
