پاك خوردن و خوردنيهاي پاك

[مراقبت]

پاك خوردن و خوردنيهاي پاك

[مراقبت]

سؤال:
آيا روش و ملاكى كلى ولو اجمالى ، براى تشخيص خوردنيهاى حلال از غير حلال وجود دارد؟

جواب:
در كلام وحي حق تعالى امر فرموده است كه: فلينظر الإنسان الى طعامه (آدمي بايد خوراك خود را ببيند و با تأمل آنرا بشناسد) و براى توفيق كامل عمل در اين رابطه، بعد از تضرع و دعا به ساحت كرم ربوبي براى نيل به رزق حلال و طيب، بايد مراحل زير را (ولو بطوركلى و اجمال) ملاحظه نمايد:
1- ابتدا خبايث و محذورات را بشناسد: اجزاى انساني، مردار و بحكم آن؛ غير مذكى ، و اجزاى حرام حيوان حلال گوشت، و اجزاى حيوانات نجس العين و نيز حرام گوشت، و مسكرات، و قاذورات، مواد مضر قطعي شيميايي يا معدنى.
2- سپس روشهاى ساخت و استحصال مواد خوراكي و دارويي و بهداشتي را بررسي كند: كه كدام مشتمل بر نجس يا حرام يا مضر يا موجب حصول آن مي گردد.
3- آنگاه بررسي كند كه فرآورده مورد نظر؛ چه از جهت ماده اوليه يا مراحل استحصال؛ مشتمل بر آن موارد محذور نبوده و نشده باشد. [شمارة ثبت: (542) منبع: المسائل المشرقية]

[مراقبت]

سؤال:
ذبح كننده حيوان خود چه شرايطي بايد داشته باشد؟

جواب:
اهميت و نقش عقيده و حال وعمل و نيّت ذابح و كيفيت ذبح او در ذبيحه، به حدّى است كه حتى حضرات معصومين (عليهم السلام) خودشان شخصا در موارد مهمّه؛ تصدّي ذبح مي كرده اند، و در تعليمات و هدايتهاى حضرات (عليهم السلام) بر اين جهت بسيار تأكيد شده، و (در غير موارد اضطرار) از تساهل در رعايت شرايط بهتر پرهيز گرديده است، و اين سنتى است كه پيوسته در ميان انبياء و اوصياى گذشته جاري بوده؛ بطورى كه حتى در باقيمانده بعضى از پيروان سابق انبياى گذشته؛ امر ذبح عموم مردمشان را فقط روحانيان و آگاهان به دين متصدى مي شده و هنوز مي شوند، فلذا با توجه به اهميت موضوع؛ ذابح بايد علم و قدرت بر ذبح صحيح داشته؛ و خود اهل معرفت باشد. البته در صورت اضطرار؛ ذبح عموم مسلمين مجزى است، و ازين روست كه بايد از ذبيحه كافران، و نيز ناصبيان (يعنى دشمن مذهب حق) و نيز جبريان (كه معتقدند خدا بنده را مجبور به معصيت مي كند و يا تكليف مالايطاق به بنده اش مي كند) و مشبّهان (معتقد به تشبيه و تجسيم در حقتعالى هستند) و حروريان (كه همان خوارج نهروانند و امروزه بقاياى ايشان را اباظيه گويند) و آنانكه ذبيحه شيعه را حلال نمى دانند (كه مولا (عليه السلام) عتاب فرمودند: چطور شما حلال مي دانيد ذبيحه آنهايي را كه ذبيحه شما را حلال نمي دانند) مانند وهابيان (ولو اظهار اسلام كنند) پرهيز كرد، البته در تقيه يا اضطرار؛ مصرف ذبيحه هر اظهار اسلام كننده كه صحيح ذبح نمايد جايز است. [شمارة ثبت: (670) منبع: المسائل الإصفهانية]

[مراقبت]

سؤال:
قبل از ذبح حيوانات مختلف اعم از شتر، گوسفند، خروس، و غير آن هر كدام به صورت مجزا چه شرايطي به جهت آماده بودن براي ذبح بايستي برايشان ايجاد شود؟

جواب:
حيوان را آب دهند؛ و با آن به عنف برخورد نكرده بلكه با ملاطفت آنرا بسوى قبله بخوابانند، و ايستاده ذبح نشود مگر شتر (كه در حال ايستاده و روى به قبله از سمت راست آنرا نحر مي كنند؛ يعنى با وسيله ذبح در گودى بين گردن و سينه اش فرو مي كنند)، و عمل ذبح يا نحر را با وسيله مناسب و تيز شده به نحوى سريع انجام دهند كه حيوان فورا راحت شود. [شمارة ثبت: (678) منبع: المسائل الإصفهانية]

[مراقبت]

سؤال:
براي ذبح حيوانات چه آدابي بايد رعايت شود؟

جواب:
مراعات شرايط لازم و مستحب و مكروه سابق الذكر؛ و نيز ضعيف نكردن علايم نشاط و حيات در ذبيحه پيش از ذبح (مانند شوك برقي يا استعمال ماده بي حس كننده)، و انجام ذبح با وسيله بسيار تيز؛ و توسط شخص ماهر و سريع، و امكان تقلاى كافي ذبيحه پس از ذبح، و تا ذبيحه بي جان نشده گردنش را نشكند و سرش را قطع نكند و نيز آنرا سلاخى نكند. و پس از ذبح اجزاى حرام و آنچه كه مصرف آن جايز نيست را يكباره از تمام لاشه ذبيحه جدا كند، و خونهاى بيرون آمده در ذبح و نيز اجزاى ملاقي با آنرا بشويد. [شمارة ثبت: (677) منبع: المسائل الإصفهانية]

[مراقبت]

سؤال:
براي ذبح حيوانات چه اذكاري بايد گفته شود؟

جواب:
بردن نام خدا مجزي است چه بصورت تسميه (بسم الله...) يا تكبير (الله اكبر) يا تسبيح (سبحان الله) يا تحميد (الحمد لله) يا مجموع آنها باشد، و خواندن ذكر شريف صلوات و آنچه از ادعيه و اذكار در باب قرباني يا عقيقه وارد شده نيز خوب است. [شمارة ثبت: (671) منبع: المسائل الإصفهانية]

[مراقبت]

سؤال:
ملاك اصلي در وسيله ذبح، آهن بودن است؟ يا مهم: حِدّت و تيزى و برّندگى آن است؟ و لو از فلزات ديگر باشد، مثل تيغ هائى كه از آلياژهاى آلمينيوم، پروفيل، فولاد و مانند آن ساخته شده است؟

جواب:
وسيله ذبح بايد سواى تيزي و برّندگى و استقامت و استحكام لازم براى ذبح؛ جنسا نيز از آهن آلات بشمار آيد؛ و از اين قبيل است محصولاتي كه از آهن تهيه شده و در هنگام ساختشان؛ با مخلوط كردن جزئي بعض عناصر يا فلزات ديگر بدست آمده، ولى خواص عمده اوليه آهن را دارا هستند، مانند فولاد و استيل و چدن كه در حكم آهن هستند، أمّا در صورتى كه وسيله برنده اى از ساير فلزات مانند آلومنيوم يا اشياى سخت مانند سنگ تهيه شود، نمى توان از آن در ذبح (شرعى موجب تزكيه و حلّيت ذبيحه) استفاده نمود، مگر در مورد اضطرار و عدم دستيابي به وسيله ذبحى از جنس آهن آلات؛ كه در اين صورت صرف داشتن برّندگي و سختى لازم براى ذبح كافى است. [شمارة ثبت: (1056) منبع: المسائل الخراسانية]

[مراقبت]

سؤال:
هل يجوز الذبح بسكين الاستيل المتعارفة؟ وإذا كان ذلك جائزا؛ فهل ذلك لكون الاستيل قسما من الحديد؟

جواب:
نعم هو معدود من الحديد ولا مانع من الذبح به. [شمارة ثبت: (456) منبع: المسائل الغروية]

[مراقبت]

سؤال:
براي ذبح گاو از شوك برقي استفاده مى شود؛ و گاهي ولتاژ برق به حدي زياد است كه حيوان كاملاً بى حس مى شود؛ آيا ذبح در اين حال خوردن آن را جايز مي كند؟

جواب:
حكم ميته را دارد. [شمارة ثبت: (341) منبع: المسائل الخراسانية]

[مراقبت]

سؤال:
گاهي از طريق سازمان، گوشت گاو و گوسفند مشكوك الذبح و يا مرغ مى دهند كه سهميه و جيره توست و چاره اي غير از گرفتن آن نداري، اهدا كردن آنها به كساني كه مصرف مى كنند و يا فروختن آنها چه حكمي دارد؟

جواب:
در صورتي كه گوشتهاي مزبور؛ محصول كشتار كشورهاي مسلمان نشين و بازار مسلمين باشد مانعي ندارد. [شمارة ثبت: (224) منبع: المسائل القمّيّة]