با لزوجة و ساقش پر گره مثل ساق رازيانه
و بزرگتر از آن و برگش مثل برگ شبت و گلش سفيد
و شبيه به گل شبت و بدبوى و شعبهاى شاخ او چتر دار
و تخمش مثل نانخواه و مايل به سفيدى و بيخش مجوف
و مشهور به بيخ تفتى است
کتاب تحفه حکیم مومن-طبع قدیم ص -168
متن مخزن الادويه مراجعه شد و مطالب آن موافق تحفه بود با اين اضافات: و روفس كفته برك آن مانند برك يبروج و بسيار زرد و بيخ آن باريك و بى‌ثمر و تخم آن برنك نانخواه
و بزركتر از ان و بى‌طعم و بى‌بو و لعاب‌دار
و بعضي كفته‌اند بيخ نباتي است كه آن را دو سر و دورت و دورس نيز نامند
و بعضى كفته‌اند بزر البنج رومى است كه آن را دورس كويند و بهتر
و صاحب اختيارات كفته آن را شوكران نامند و بعضي كفته‌اند بيخ نباتي است كه بهندى موتهه نامند
.کتاب مخزن الادویه طبع قدیم ص 555شوكران كبير گياهى است علفى ٢ ساله. اين گياه كه همان شوكران معروف قديم است كه طبق گفتۀ تاريخ به سقراط خورانده شده است،
گياهى است بلند كه تا يك متر و يا بيشتر ارتفاع دارد. ساقۀ آن استوانه‌اى توخالى و قوى با شاخه‌هاى منشعب در قسمت فوقانى ساقه
و اغلب در قسمتهايى از ساقه بخصوص زير چتر گلها لكه‌هاى ارغوانى بنفش ديده مى‌شود.
برگهاى آن متناوب و در بعضى قسمتهاى ساقه متقابل، به رنگ سبز تيره با بريدگى زياد، كمى شبيه برگ جعفرى منتهى با رنگ سبز تيره‌تر
با يك بوى قوى سمّ بخصوص اگر آن را لاى انگشتان بمالند بوى آن خيلى بيشتر مى‌شود.
گلهاى سفيد به صورت گروهى مانند چتر در رأس ساقۀ گل‌دهنده ظاهر مى‌شوند.
ميوۀ آن گرد خيلى كوچك و داراى تعدادى برجستگى با سطح خارجى ناصاف است.
کتاب معارف گیاهی میر حیدر جلد 5 ص 132
توسط pejuhesh237 » شنبه ژانويه 12, 2013 10:56 am 
