مرقد آیت الله عظیم علامه حاج سید محمد علی موحد ابطحی قدس سره

[najm137]

بسم الله الرحمن الرحیم

[najm137]

حسینیه و مقبره آیت الله عظیم علامه حاج سید محمد علی موحد ابطحی قدس سره







آدرس: خیابان چهار مردان (انقلاب) – کوی عشق علی - حسینیه و مقبره آیة الله محمد علی موحد ابطحی

مختصات:

34.639352,50.883860

آدرس ویکی مپیا:

http://wikimapia.org/#lang=fa&lat=34.63 ... 8079750/fa

[najm137]

علامه سید محمد علی موحد ابطحی موسوی قدس سره



توضیحات:
علامه سید محمد علی موحد ابطحی موسوی قدس سره ایشان از بزرگترین علماء و فقهای زمان خودشان بودند در علم رجال، علم حدیث، علم فقه و تفسیر قرآن صاحب نظر و شناخته شده در ایران و عراق و عربستان بودند و از بزرگترین مراجع تقلید ایرانی بودند. ایشان در سال ۱۳۰۹ شمسی در اصفهان متولد شدند و در ۲۹ شهریور ۱۳۸۱ در بیمارستانی در تهران وفات کردند. ایشان در زمان حیات شان با امام جماعت مسجد الحرام به نام «بن باز» مناظره ایی داشته اند.



از سمت راست (علامه سید مرتضی موحد ابطحی قدس سره، علامه طباطبایی قدس سره، علامه سید محمد علی موحد ابطحی قدس سره)

خاندان گرامی شان:
پدر ایشان؛ علامه سید مرتضی موحد ابطحی موسوی قدس سره بودند که در اصفهان به تدریس دروس حوزوی، وعظ و خطابه و ارشاد، و طبابت طب سنتی می‌پرداختند و بیماری علامه محمدحسین طباطبایی را درمان کرده بودند. و آرامگاه ایشان در شهر اصفهان می‌باشد. مادر ایشان دختر مرحوم آیه الله سید محمد تقی موسوی اصفهانی نویسنده کتاب مشهور مکیال المکارم بودند.

تاریخ ولادت ایشان:
بيست و ششم صفر ولادت مرحوم آيت الله عظيم علامه حاج سيد محمد علی موحد ابطحی در منزل جدشان مرحوم آقا سيد علی شَعرباف (ريسندگی) كه پدرشان مرحوم علامه سيد مرتضى و مرحوم عمويشان
آقا سيد عبدالله در جوار امامزاده در محله پاچنار دالبتي (دار البطيخ) بين خ احمدآباد و خ حضرت ولی عصر (عليه السلام) زندگی می كردند.
والده شان مرحومه حاجيه خانم منصوره سادات دختر آيت الله شهيد حاج سيد محمد تقی صاحب كتاب شريف مكيال المكارم كه به امر حضرت صاحب الأمر منه السلام تاليف و نامگذاری شده است
رحمت الله عليهم اجمعين‎

نامى كه حضرت بقية الله عليه السلام براى كتاب مرحوم جد مادرى علامه انتخاب فرمودند:
مكيال المكارم في فوائد الدعاء للقائم = پيمانه كرامتها (شايستگيها) درباره فوائد دعاء براى حضرت قائم عليه السلام

مرحوم آیت الله عظیم علامه حاج سید محمد علی موحد ابطحی در وقت رحلت جدمادريشان (صاحب مكيال) جنين حدودا سه جهارماهه در شكم مادرشان بودند
و اگر ایشان تا به امروز (26 صفر سال 1442) حيات داشتند 93 ساله بودند



بنابراين اين نوشتار يادمان 93 سال ولادت ايشان مى باشد رضوان الله عليه:

مرحوم علامه سید محمد علی موحد ابطحی متولد 1349 هـ.ق بودند كه معادل اول مرداد 1309 شمسى، و اول برج أسد بود؛ كه خصوصيات ايشان از جهات مختلف شخصيتى با مولود برج اسد هم موافقت داشت.
و معادل 23 ژوئيه 1930 تقويم مسيحى
و معادل 27 تموز 5690 تقويم يهودی
و معادل 10 تموز 2241 تقويم اسكندر ذوالقرنين بود
در وقت ولادت آن مرحوم 1089 سال از ولادت حضرت صاحب الأمر محمد المهدی القائم بأمر الله منه السلام و 1402 سال از ولادت حضرت محمد رسول الله صلى الله عليه وآله
و 12452 سال از آفرينش حضرت آدم صفوة الله (آدم اخير) عليه السلام گذشته بود. ‎

برادران:بزرگوارشان:
علامه سید محمد باقر موحد ابطحی موسوی قدس سره، علامه سید علی موحد ابطحی موسوی، علامه سید محمدرضا موحد ابطحی موسوی، علامه سید حجت موحد ابطحی موسوی، علامه سید حسن موحد ابطحی موسوی (رحمه الله علیه)، علامه سید حسین موحد ابطحی موسوی.

تحصیل این بزرگوار:
ایشان در هشت سالگی به تحصیل علوم دینی روی آوردند و پس از فراگیری علوم مقدماتی، در پانزده سالگی به حوزه علمیه قم مهاجرت کردند. سپس در قم در درس‌های خارج شرکت نمودند. ایشان در سال ۱۳۳۳ و به توصیه آیت الله مرتضی حائری یزدی به نجف سفر نمودند و به شاگردی اساتید حوزه علمیه نجف و تدریس دروس خارج پرداختند. سیدموسی صدر که بعدها رهبر شیعیان لبنان شد مهم‌ترین هم‌مباحثه ایشان در سال‌های حضور در نجف بود. وی در سال ۱۳۵۳شمسی پس از بیست سال تحصیل و تدریس در نجف، به اصفهان بازگشت و در سال ۱۳۶۷ به قم سفر نمودند.

اساتید ایشان در اصفهان:
اساتید ایشان در اصفهان از سال 1355 تا 1364 هجری قمری عبارت بودند از: علامه سید مرتضی موحد ابطحی موسوی قدس سره، عباس ناصح، سید آقا جان، سید محمد طبیب زاده، شیخ محمود مفید، سید محمد باقر حسینی سدهی، شیخ هبه الله هرندی، سید عبد الحسین طیب، حاج آقا رحیم ارباب، میرزا رضا کلباسی، شیخ محمد باقر قزوینی، سید ابوالقاسم طبیب (طب)، حاج میرزا علی آقا شیرازی (طب).

اساتید ایشان در قم:
اساتید ایشان در قم از سال 1364 تا 1373 هجری قمری عبارت بودند از: سید حسین طباطبایی بروجردی، محمد حجت کوه کمری، سید محمد صادق روحانی، سید روح الله خمینی، سید احمد خوانساری، علامه محمد حسین طباطبایی، حاج میرزا رضی تبریزی، سید زین العابدین کاشانی، محقق داماد، سید محمد رضا گلپایگانی، شیخ مهدی مازندرانی، حاج میرزا علی آقا شیرازی، مهدی حائری یزدی، عبدالنبی عراقی.

علامه سید محمد علی موحد ابطحی موسوی قدس سره یکی از پنج نفری بودند که به ‌طور خصوصی و غیر رسمی به درس خارج فلسفه محمد حسین طباطبایی حاضر می‌شدند.

اساتید ایشان در نجف:
اساتید ایشان در نجف که از سال 1373 تا 1394 هجری قمری عبارت بودند از: سید محسن حکیم، سید عبدالهادی شیرازی، سید جمال الدین گلپایگانی، سید محمود شاهرودی، سید ابوالقاسم خوئی.



در باب اجازات:
صدور اجازه: ایشان در دو صفحه به آیه الله سیدشهاب الدین مرعشی نجفی اجازه روایت داده است(کتاب المسلسلات).
دریافت اجازه: ایشان از علما و آیات عظام از جمله آیت الله بروجردی،آیت الله خمینی، آیت الله محقق داماد، آیت الله گلپایگانی، آیت الله خوانساری،آیت الله اراکی،آیت الله مرعشی نجفی، آیت الله حکیم، آیت الله شیرازی،آیت الله خوئی، آیت الله شیخ آقابزرگ تهرانی و برخی دیگراز علما،اجازه روایت یا اجازه اجتهاد داشتند.

مباحثی که این بزرگوار تدریس می نمودند:

خارج فقه: ایشان در مدرسه صدر در نجف اشرف، در مدرسه چهارباغ، در مدرسه صدر بازار اصفهان و مسجد ابوطالب در خیابان چهار مردان در قم به تدریس خارج فقه می‌پرداختند.

خارج اصول: ایشان در مدرسه صدر در نجف، در مدرسه چهارباغ، در مدرسه صدر بازار اصفهان و مسجد ابوطالب در خیابان چهارمردان قم به تدریس خارج اصول می‌پرداختند.

خارج رجال: ایشان در مدرسه صدر در نجف اشرف به تدریس قواعد علم رجال می‌پرداختند.

اخلاق: ایشان در مدرسه چهارباغ اصفهان (عصرها) و سپس مدرسه صدر بازار اصفهان (روزهای پنج شنبه) برای مدت چند سال به تدریس اخلاق می‌پرداختند.

اعتقادات: ایشان در دوران جکومت پهلوی و سال‌هایی پس از انقلاب، جمعه شبها در مسجد بقیه الله عجل الله تعالی فرجه الشریف در خیابان خواجو (اصفهان) به تدریس عقائد برای عموم می‌پرداختند.

تفسیر قرآن: ایشان روزهای جمعه هر هفته در اصفهان در خلال سال‌های جنگ ایران و عراق در منزل خود در خیابان هاتف به تفسیر قرآن برای طلاب، روحانیون، دانشگاهیان و… می‌پرداختند. این درس تفسیر معمولاً بیش از ۲ ساعت به طول می‌انجامید.
پس از بازگشت ایشان از نجف اشرف، سید حسین خادمی (که پدر ایشان سید جعفر خادم الشریعه با پدر امام موسی صدر عموزاده بودند) امامت نماز مدرسه صدر بازار (مرکز حوزه علمیه اصفهان) را به ایشان واگذار کردند و ایشان تا زمان هجرت به قم و سپس در ایامی که به اصفهان بازمی‌گشتند به اقامت نماز جماعت در آنجا می‌پرداختند.

این بزرگوار شاگردان بسیاری را هم تربیت نمودند که من جمله از شاگردان ایشان:
آیت الله محمد باقر حکیم، حجة الاسلام حسن نظام الدین، حجة الاسلام داوری، آیت الله مددی، آیت الله محمدی، شیخ نضار قطیفی، شیخ قاسم قطیفی، شیخ حسین احصاءی، حجة الاسلام جهرمی، شیخ الاسلامی، حجة الاسلام مهدی پور، سید محمد حسن موسوی آبادانی (محقق و نویسنده و از اساتید درس خارج حوزه)، حجة الاسلام مؤمنی حبادی، حجة الاسلام قائم فر، محقق کاشانی، رسولی، میردامادی، حجة الاسلام آل ایوب، حجة الاسلام بحرینی، هاشمی، امامی، حجة الاسلام نبوی، حجة الاسلام مهدی حائری قزوینی، حجة الاسلام سید علی موحد ابطحی،حجة الاسلام میرهندی ،حجة الاسلام سیدفضل الله موحد ابطحی، حجة الاسلام خبازیان ، درخشنده، حسین یوسفی، سید حجة موحد ابطحی، سید حسین موحد ابطحی، تربتی، صافی، امامی، آیت الله محزون، حجة الاسلام اشکوری، حجة الاسلام امیری لردگانی، حجة الاسلام یثربی، حجة الاسلام سلطانی، ویسی، حجة الاسلام سید احمد روضاتی، حجه الاسلام والمسلمین سيد احمد موحد ابطحی و...



آثار گرانقدرشان:
از ایشان یکصد و چهل و پنج عنوان کتاب در علوم تفسیر و فقه، اصول و رجال، حدیث، تاریخ، کلام و فلسفه و سایر مسائل اسلامی بر جای مانده و بنا به گفته فرزندان گرامی شان شماره دست‌نویس‌های ایشان به بیش از هفتصد عدد می‌رسد.

آثار منتشر شده این بزرگوار:
1- تهذیب المقال فی تنقیح کتاب الرجال: در ۵ جلد به چاپ رسیده و ۵ جلد آن هنوز چاپ نشده‌است، جلد اول و دوم آن در نجف اشرف و قبل از کتاب معجم رجال حدیث و تفصیل طبقات رواه نوشته سید ابوالقاسم خوئی در سال 1389 هجری قمری به چاپ رسیده است.
بنا بر اعتراف یکی از محققان، با نوشتن کتاب تهذیب المقال در تصحیح و شرح رجال نجاشی کاری بس عظیم و عدیم المثال عرضه شده‌است و بحث‌های جالب و ابتکاری فراوانی دارد و همه صفحات کتاب مشتمل بر تحقیقات ارزنده رجالی است که هیچ عالم رجالی خود را مستغنی از آن نخواهد یافت از منابع تاریخی و رجالی اهل سنت به خوبی و بطور گسترده استفاده شده‌است
2- رساله فی آل اعین
3- تاریخ آل زراره: درباره ابوغالب زراری و خاندان فقیه و محدث وی می‌باشد.
4- شرح وسائل الشیعه: که 2 جلد از آن پس از فوت ایشان به چاپ رسید.
5- مسائلی از فقه شیعه
6- بررسی و نقد و تحلیل پیش نویس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
این کتاب در ۱۳۵ صفحه در سال ۱۳۵۸ در اصفهان منتشر شد که با توجه به تاریخ انتشار این کتاب، اولین و جامعترین نقد و بررسی پیش‌نویس قانون اساسی ایران می‌باشد. مقدمه یازده صفحه‌ای آن شامل ۱۱ نکته مهم در هدف مردم از تشکیل دولت و نظام، دوام قانون و نظام، فرق قوانین تجربی و فطری، نحوه انتخاب نظام توسط مردم، نظام توحیدی و فطری، ویژگی‌های انقلاب ایران، مبنای قانون اساسی، افراد صلاحیتدار برای وضع قانون، معیار مردود شدن نظام و قانون، و سه ایراد مبنایی بر پیش‌نویس قانون اساسی می‌باشد.
متن کتاب تمامی اصول مندرج در پیش‌نویس قانون اساسی را با دلایل عقلی، روائی، قرآنی، فقهی و… تحلیل و نقد کرده، برخی از آن‌ها را صریحاً مخالف اسلام و قرآن و شرع دانسته، و برخی را نیازمند اصلاح دانسته، بعضی از آن‌ها را با یکدیگر متعارض و متنافی دانسته‌است. البته نویسنده برخی از اصول را قابل تفکیک، قابل ادغام یا قابل جایگزینی دانسته ‌است.
7- مناسک حج و عمره



آثار منتشر نشده بسیاری هم از این بزرگوار بر جای مانده است که عبارتند از:
1- کتاب الغدیر: این کتاب توسط سید عبدالعزیز طباطبایی در کتاب خودش الغدیر فی التراث الاسلامی (دارالمورخ العربی، بیروت) معرفی شده‌است که در صفحات ۲۱۰ و ۲۱۱ به معرفی صد و بیست و پنجمین اثر نوشته شده درباره غدیر می‌پردازد و به معرفی این کتاب و نویسنده‌اش (در بخش قرن پانزدهم) می‌پردازد.
2- جامع الرواه: حاوی تمامی اسامی راویانی که نام آن‌ها در روایات و کتاب‌های گذشتگان از اصحاب ذکر شده‌است (نقل از مقدمه جلد اول تهذیب المقال).
۳- جامع الاخبار: حاوی تمام اخبار روایت شده از ائمه اطهار علیهم السلام در مدح راویان یا در ذم آن‌ها به ما رسیده ‌است (نقل از مقدمه جلد اول تهذیب المقال).
۴- الطیقات الرواه: حاوی طبقات راویان از اصحاب پیامبر صل الله علیه و آله و سلم و ائمه اطهار علیهم السلام می‌باشد. (نقل از مقدمه جلد اول تهذیب المقال).
۵- قواعدالرجال: ایشان در مقدمه ۱۴۸ صفحه‌ای از جلد اول تهذیب المقال، مکرر از کتاب دیگر خود به نام قواعد الرجال نام می‌برند یا به آن ارجاع می‌دهند. البته ایشان هنگامی که در نجف بودند، به تدریس قواعد الرجال در مدرسه صدر نجف پرداخته بودند.

در منبع بی نام این کتاب دو جلدی یاد شده‌ است. ایشان فائده سومی را از صفحات ۱۰۰ تا ۱۳۹ (مقدمه تهذیب المقال ج ۱) بیان می‌نمایند که عمدتاً از کتاب قواعد الرجال خود اقتباس کرده‌ است و این فائده سوم می‌تواند گویای این کتاب دو جلدی ارزشمند باشد که هنوز مخطوط باقی مانده‌است.
این فائده شامل سه مطلب می‌باشد:
الف) آنچه که به شناخت راویان مربوط می‌شود. این عنوان شامل عناوین فرعی زیر است:
۱) آنچه که مدح و ذم راویان به آن ثابت می‌شود، ۲) آنچه که در حجیت خبر اعتبار دارد یا ندارد، ۳) وجه حجیت گفتار اصحاب الرجال، ۴) اعتبار گفتار متاخرین از اهل الرجال، ۵) شیوه‌های نجاشی در جرح و تعدیل.
ب) توثیقات عامه. این عنوان شامل عناوین فرعی زیر است:
۱) کسی که روایت نمی‌کند مگر از ثقه، ۲) کسی که به روایتش سکون هست، ۳) کسی که چیزی بر او طعن نمی‌شود، ۴) کسی که بر جمیع روایاتش اعتماد می‌شود، ۵) کسی که از اجلّه روایت کرده یا اجلّه از او روایت کرده‌اند، ۶) مأمون در حدیث، ۷) کسی که در حدیث ثقه‌است، ۸) اصحاب اجماع، ۹) تصحیح الطرق، ۱۰) وکاله الائمه
ج) اشکال در امارات عامه برای وثاقت. این عنوان هم در چهار وجه ارائه شده‌ است.
6- وصیت‌نامه بخش‌هایی از وصیت‌نامه ایشان در اختیار عموم قرار گرفته‌است.



وصیت نامه:
دو مورد از وصیتهای ایشان که در دسترس برخی خواص قرار گرفته که بسیار ارزشمند و عبرت آموز است:
۱) قلمهایی را که اخیراً نگهداری می‌کنم، اینها قلم کار من و تألیف در معارف اسلام و نوشتن معارف قرآن کریم و تفسیر و علوم آن و در علوم حدیث و رجال حدیث و سایر فنون و در فقه آل محمد علیهم السلام به کار گرفته شده، این قلمها را بر روی سینه من در کفن بگذارید و دفن نمایید.
۲) دستمال سفیدی در لباسهای نمازم می‌باشد، با من دفن شود. چون که وقت گریه برای حضرت سیدالشهداء علیه السلام و اهل البیت علیهم السلام، با آن اشک چشم خود را پاک می‌نمودم.

درسها و عبرتها:
کسانی که با ایشان مصاحبت و همراهی داشتند می‌دانستند که ایشان به هیچ وجه تکلیف شرعی خود را به خاطر مصالح سیاسی معطل نمی‌گذارد. موارد زیر از مصادیق این روایت هستند که خود ایشان مکرراً به زبان می‌آوردند: «اذا رایتم العلماء علی ابواب الملوک فبئس العلماء و بئس الملوک و اذا رایتم الملوک علی ابواب العلماء فنعم العلماء و نعم الملوک»
حجج الاسلام احمد روضاتی،سید جواد ابطحی، و آیت الله سید فضل الله موحدابطحی درصبح آخرین روز حیات ایشان (روز تولد حضرت زینب سلام الله علیها) خدمت ایشان رسیدند و این جمله را از ایشان نقل کرده‌اند: «برای من طول عمر از خدا مسئلت نکنید. دعا کنید حقوق بازنشستگی از امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف نگیرم».

یادها و یادگاری ها:
حسینیه اصفهان: ایشان در هر شهری که بود چه برای سکونت و چه برای زیارت، به اقامه سوگواری برای معصومین علیهم السلام می‌پرداختند. منزل ایشان در اصفهان در طول سالها عده زیادی حاجت گرفته یا برای گرفتن حاجت به این مکان شریف مراجعه می‌نمایند. این مکان مقدس گواه تشرفات متعدد آن مرحوم و افرادی دیگر به محضر معصومین علیهم السلام بوده و ان شاء الله خواهد بود.
بزرگداشت حضرت ابوطالب: ایشان هر ساله مجلس سوگواری باشکوهی را در روز وفات حضرت ابوطالب علیه السلام (۲۶ رجب) انجام می‌دادند. در سالهایی که به سفر زیارت امام رضا علیه السلام نائل می‌گشتند، این مجلس را در منزل یکی از خیرین اصفهانی در مشهد مقدس (خیابان دانش شرقی) بر پا می‌نمود و اطعام همگانی نیز انجام می‌گرفت. روح بزگ شان شاد و راهشان پاینده باد.

===============

دیگر مطالب درباره ایشان را در لینکهای زیر می توانید مطالعه نمایید:

https://www.irna.ir/news/84476833/%D8%A ... 8%AD%DB%8C

https://www.jamaran.news/%D8%A8%D8%AE%D ... 9%88%D8%AF

https://www.jamaran.news/%D8%A8%D8%AE%D ... 9%88%D8%AF

لینک سایت آیت الله عظیم علامه حاج سید محمد علی موحد ابطحی قدس سره:

http://al.abtahi.fa.free.fr/