1- سبک قديم تلاوت حرمين حجاز = موروث از دوران وحى

توسط **najm111** » يکشنبه آپريل 21, 2024 11:59 am

بسم الله الرحمان الرحیم

توسط **najm111** » يکشنبه آپريل 21, 2024 12:06 pm

انواع تلاوت كاربرد نمونه صوتي
آموزش انواع تلاوت و دسته بنديهاى مربوطه و كاربرد آنها با ذكر نمونه هاى صوتي

مطلب اوّل:
خلاصه مطالب:
* تلاوت كلام وحي بر سه نحو انجام مي كَيرد:
1- قرائت يا (شِمُرده خواني):
2- ترتيل يا (روان موزون خواني):
3- تجويد يا (آوازموزون خواني):
* قسم اول و دوم در نماز كاربرد داشته، و قسم سوم مخصوص بيرون نماز است.
* نمونه هاى هر يك از اين اقسام در تلاوتهاى منتشره سابقه (در بوستان تلاوت) آمده، و باز هم تفصيلا منتشر مي شود

مطلب دوّم:
اولين نوع تلاوت:
تلاوت قرائت يا (شمرده خواني):
* در اين روش تنها آيات كلام وحي به نحو شمرده ادا شده و سعي بر اداي صحيح و با توجه و تذكر آن مي باشد،
* اين نوع تلاوت همان است كه در نماز معمولا بكار مي رود، و براى همين قسمت حمد و سوره را قرائت مي كويند.
* نمونه اين تلاوت قرائت نماز بسياري از علماء (كه خالي از لهجه غير عربي و ضعف در اداي حروف)است، مانند قرائت نماز مرحوم امام
خميني و مرحوم آيت الله نجفي مرعشي و....

مطلب سوّم:
دومين نوع تلاوت:
تلاوت ترتيل يا (روان موزون خواني):
* در اين روش ضمن رعايت قواعد تجويد و اداي صحيح؛ تلاوت آيات كلام وحي موزون و آهنكَين ادا شده، ولى به حد صدابلند كردن به آواز نمي رسد،
* بكاربردن اين نوع تلاوت در نماز اشكالي نداشته و جه بسا ترجيح نيز داشته باشد.
* بهترين نمونه اين نوع تلاوت: تلاوت شيخ علي حذيفي (كه توسط مجمع مصحف مدينه ضبط و نشر شده است) مي باشد.
كه بر سبک قديم تلاوت حرمين حجاز = موروث از دوران وحى خوانده شده است

مطلب چهارم:
سومين نوع تلاوت:
تلاوت تجويد يا (آوازموزون خواني):
* در اين روش ضمن رعايت قواعد تجويد و اداي صحيح؛ آنرا با آواز موزون و آهنكَين ادا كرده، و صدا بلند به آواز خوش بلند مي شود، اين نوع تلاوت بخاطر توصيه حضرت رسالت صلى الله عليه وآله به تلاوت كلام وحي به آواز خوش متداول شده است،
* كاربرد اين نوع تلاوت محدود به غير نماز بوده و جهت اداى تلاوت كلام حق و مجالس كلام خواني يا انس شخصي با كلام حق مي باشد، دقت شود كه اين تلاوت مناسب نماز نبوده و در كلام وحي قرآن كريم صريحا توصيه به اجتناب از آن در نماز شده است، جه اينكه نماز مقام مناجات با حق است و اقتضايش تلاوت به قرائت و حداكثر ترتيل مي باشد و بلند كردن آواز به صدا و فرياد مناسب مقام نماز نيست. البته ممكن است در برخي بلاد مسلمين به اين نكته آشنايي نداشته و نمازهايي با اين نوع تلاوتها انجام شود كه نبايد افراد رفتار آنها را دليل بر صحت محل كاربرد آن يا تبعيت از آنها قرار دهند.

مطلب پنجم:
* تلاوتهاى ترتيل و تجويد سبكهاى مختلفي دارد:
1- سبک قديم تلاوت حرمين حجاز = موروث از دوران وحى
2- سبك عراقي
3- سبك مصري
4- سبك مغربي
5- سبكهاى ديگر (سودانی - شامی - ترکی - یمنی ایرانی - هندی - ووو)
(منظور از اصطلاح "سبك" مقام و دستكاه و رديفهاى آوازي كه به آن تلاوت هاي موزون انجام مي شود نمي باشد،

مطلب ششم:
اولين سبك از تلاوتهاى ترتيل و تجويد:
1- سبک قديم تلاوت حرمين حجاز = موروث از دوران وحى
(منظور از اين اصطلاح مقام و دستكاه حجاز كه از رديفهاى آوازي بوده و به آن تلاوت هم انجام مي شود نمي باشد)،

اين سبك از سبكهاى نزديك به تلاوت متداول در عصر نزول وحي مي باشد.

سبب اينكه آنرا اولين سبك حساب كرديم به لحاظ اين است كه
تلاوت خاندان وحي و قاريان زمان نزول قرآن كريم بيشتر در سرزمين وحى (حرمين حجاز) شنيده شده
و مورد تعلم و تقليد بوده است،
و آن نواها و آواها از زمان نزول وحي در تعاليم اهل اين سرزمين سينه به سينه نقل شده
و اين سبك هنوز در نواحي حجاز آثار آن باقي مانده
و در ميان قراء جزيرة العرب متداول است،

از نوع از سبكهاى قديمي و بومي:
نوعي از تلاوت قديمي حجاز

تلاوت شيخ زكي داغستاني
از سوره مائدة

http://aelaa.net/110.aspx?id=3856

تلاوت استاد او: شيخ عباس مقاديمي

http://aelaa.net/110.aspx?id=3851

او اولين كسي است كه تلاوتش از راديو مكه بخش شده است
نوارها مربوط به حدود هفتاد سال قبل است

بافت مردمي حجاز دو نوع بوده است:
الف: مدني = مردم شهر نشين (مكه مدينه طائف)
ب: قروي= مردم باديه نشين = چادرنشينهاي بيابانگرد

سبك تلاوت شيخ علي حذيفي
نمونه تلاوت بر سبك حجازي مدني و شهرنشين دانست
تفصیل معرفی تلاوت حذیفی - مصحف مرتل حذیفی
viewtopic.php?f=288&t=690&start=0

سبك تلاوت شيخ داغستاني و شيخ مقاديمي
نمونه تلاوت بر سبك حجازي قروي و باديه نشين است.

با تامل در تلاوت باديه نشين حجاز
ضمن استوار بودن اين سبك بر سبك آوازخواني بيابانكَردهاي محلي حجاز
بطور مشخصي شباهت سبك قديمي سودان با اين سبك را نيز مي بينيم
و از اينجا تاثيربذيري سبك بومي سوداني را از سبك بومي حجاز مي يابيم
شايان ذكر است كه كشور سودان محاذي منطقه حرمين شريفين و تهامة و حجاز است و تنها درياي سرخ فاصله است.
آيا مهاجرتها و رفت و آمدهاى مردم سودان به حجاز و اقامت برخي از آنها سبب اين تأثر و تاثير شده است؟

تذكر:
همانطور كه قبلا يادآوري شد
معرفي نمونه هاي صوتي
به معني تاييد از هر جهت نمي باشد،
و تنها محدود به جهت مورد مثال است،
هر جند ممكن است در بسياري از اوقات ز جهت يا جهات ديكر هم مورد تاييد باشد،
ولى با اين حال مي خواهيم كه به محل ذكر مثال و وجه تمثيل دقت شود.
نمونه اي از تلاوت بر سبك حجازي جديد: قبلا از شيخ حسين الغزالي منتشر شد

از ديكر نمونه هاى سبك حجازي شهرنشين
شيخ محمد حسين الغزالي

تلاوت روان
قبلا بيان كرديم كه نحوه اصلي تلاوت كه در كلام وحي توصيه شده است
تلاوت ترتيل است
خصوصيت ترتيل آرام و رها و بدون فشار و تكلف ادا شدن است
نكته مهمي كه بسياري افراد آنرا رعايت نمي كنند
هر جند بخاطر اداي خوب تلفظ حروف و صداها
و رعايت قواعد تجويد
و يا اجراي نغمات تلاوت باشد
همه بايد يادبكيرند كه طوري اين نكات را رعايت كنند
كه روان بودن و بدون زور و فشار و خالي از تكلف ادا شدن تلاوت رعايت شود
و الا از تلاوت توصيه شده در كلام وحي بدور است

براى نشان دادن نكته مهم روان بودن تلاوت نمونه اى را اين هفته براى شما ارسال مي كنيم
اين نمونه از شيخ محمد حسين الغزالي
امام جماعت مسجد شهر جده حجاز مي باشد

در اين تلاوت ضمن اداي صحيح مخارج حروف و قواعد تجويد و اظهار نغمات تلاوت
ولى همه در زير لواي روان بودن تلاوت و بدون تكلف و فشار ادا شدن انجام مي كيرد

اين تلاوت را از آدرس زير دريافت كنيد :
http://aelaa.net/110.aspx?id=3817

تلاوتي ديكر از قاري حجازي:
شيخ محمد حسين الغزالي
امام جماعت مسجد شهر جده حجاز
از سوره الغاشية

قبلا بيان كرديم كه
نحوه اصلي تلاوت كه در كلام وحي توصيه شده است
تلاوت ترتيل است، خصوصيت ترتيل آرام و رها و بدون فشار و تكلف ادا شدن است

نكته مهمي كه بسياري از قاريان آنرا رعايت نمي كنند،
هر جند بخاطر اداي خوب تلفظ حروف و صداها
و رعايت قواعد تجويد
و يا اجراي نغمات تلاوت باشد
و به اشتباه فكر مي كنند براى اداي صحيح و دقيق و قوي بايد به تكلف و فشار روبياورند
همه بايد يادبكيرند كه طوري اين نكات را رعايت كنند
كه تلاوت: صحيح و دقيق و قوي و روان (بدون زور و فشار و خالي از تكلف) ادا شود
و الا از تلاوت توصيه شده در كلام وحي بدور است

اين نمونه تلاوت حائز شرايط فوق مي باشد
در اين تلاوت ضمن اداي صحيح مخارج حروف و قواعد تجويد و اظهار نغمات تلاوت
ولى همه در زير لواي روان بودن تلاوت و بدون تكلف و فشار ادا شدن انجام مي كيرد

اين تلاوت از آدرس زير دريافت كنيد
http://aelaa.net/110.aspx?id=3860

شيخ حسام خوجة
مسجد الغيث جدة
شاكرد محمد حسين الغزالي
تلاوت سبك حجازي شهرنشين

روايت قنبل از قرائت ابن كثير
يكي از جهارده روايت معروف است
از نظر قرائت با روايت حفص از عاصم تفاوت بسيار دارد
ملك يوم .... اهدنا السراط....عليهمو....
اين تلاوت را از آدرس زير دريافت كنيد
http://aelaa.net/110.aspx?id=3865

نمونه اى از تلاوت ترتيل
سوره عبس
به سبك حجازي شهرنشين
و محزون و موزون
دختر 10 ساله حافظ قرآن
از شيعيان شهر الدمام كشور عربستان
به جودت اداء هم توجه دارد
اين تلاوت را از آدرس زير دريافت كنيد
http://aelaa.net/110.aspx?id=3874

نكته:
البته در سايتهاى نشر تلاوات به زبان عربي
وقتي مي نويسند تلاوة حجازية همه آنها تلاوت مور بحث در اين غرفه و به معناى موروث اززمان وحي نيست
برخي تلاوتهاى بر مقام حجاز (رديف و دستكاه آوازي) را منظورشان است
اينها با هم اشتباه نشود